İklim krizi gayeleri uygulanmadı: Kömürlü termik santral sayısı arttı

bencede

New member
Dünyada geliştirilmekte olan kömürlü termik santrallerin sayısı geçen yıl düştü, fakat hala epeyce fazla kömür yakılıyor ve dünyanın inançlı sıcaklık hudutları ortasında kalması için epeyce fazla yeni kömürlü termik santral planlanıyor. Covid-19 pandemisindilk evvel kömür kullanması uzun vadeli düşüşte üzere görünüyordu, lakin dünya genelindeki karantinalar ve ekonomik çalkantı, 2020’de bilhassa Çin’de yeni kömür projelerinde artışa niye oldu.

AA’nın haberine bakılırsa, Küresel Energy Monitor’ün sekizincisini yayımladığı “Yükseliş ve Çöküş 2022: Kömürlü Termik Santrallerin Global Takibi” raporuna göre, dünyada kapanma tarihi belirlenen kömür santrali sayısı 2021’de bundan evvelki yıla göre yaklaşık iki kat artarak 750’ye ulaştı. Üretim ve planlama basamağında olan toplam kömür santrali kapasitesi, geçen yıl, yaklaşık yüzde 13 oranında düşerek 525GW’dan 457GW’a (gigawatt) düştü. Yeni fabrika planlayan ülke sayısı da 2021’in başında 41’den 34’e düştü.



Lakin kömürle çalışan eski elektrik santrallerinin hizmet dışı bırakılmasındaki yavaşlama bu yürek verici sayılardan daha ağır bastı. Kömürle üretilen elektrik ölçüsü 2021’de yüzde 9 artarak rekor bir yüksekliğe ulaştı ve 2020’deki yüzde 4’lük düşüşten daha sonra daha da arttı.

1,5 DERECE AMACINDAN UZAKLAŞILIYOR

The Guardian’ın haberine bakılırsa, raporun muharrirleri, geçen Kasım ayında COP26 BM İklim Doruğu’nda kömürün “aşamalı olarak azaltılmasını” kabul eden ülkeler bulunmasına karşın, “kömürün son nefesinin çabucak hemen görünmediği” kararına vardılar. Geçen yıl, Memleketler arası Güç Ajansı, dünyanın global ısınmayı endüstrileşme öncesi düzeylerin 1.5 derece üzerinde sonlandırması durumunda, rastgele bir cinste yeni fosil yakıt keşfinin yapılamayacağı konusunda uyarmıştı.

Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) tarafınca yapılan ve sera gazı emisyonlarında süratli azalmalar olmadan dünyanın 1.5 derece hududunu ziyadesiyle aşacağı kararına varan son değerlendirmesinde bilim insanlarının her zamankinden daha sert ihtarlarına karşın, kömürün kullanmasını devam ediyor.

‘2030 YILINA KADAR KÖMÜR SANTRALLERİNİ KAPATIN’

Raporun muharrirlerinden biri olan Küresel Energy Monitor’den Flora Champenois şunları söylemiş oldu: “Yeni kömür santralleri inşa etmek için karbon bütçesi kalmadı. Artık durmalıyız. En son IPCC raporunun yaşanabilir bir iklimde bir uğraş bahtı için yönergesi açık: yeni kömür santralleri inşa etmeyi bırakın ve 2030 yılına kadar gelişmiş ülkelerde ve kısa mühlet daha sonra dünyanın geri kalanında mevcut olanları emekliye ayırın.”

Ukrayna işgalinin doğal gaz meblağlarını artırıp kömürü kıyasla daha ucuz hale getirmesi şirketleri ve ülkeleri bu kirli yakıtı daha da fazla yakmaya teşvik etti. Fakat, Güç ve Pak Hava Araştırmaları Merkezi’nin baş analisti ve raporun bir başka ortak muharriri olan Lauri Myllyvirta, biroldukça ülkede ve bilhassa Avrupa’da, güç sistemlerinde pak enerjiyi hızlandıran ve güç verimliliğini vurgulayan ıslahatlar yapma istikametinde bir gelişme olabileceğini söylemiş oldu. “İşgale reaksiyon olarak pak güç ve verimliliğe yönelik ne kadar hareket olduğuna dikkat etmek sahiden önemli” dedi.

ÇİN YENİ SANTRALLER PLANLIYOR

Çin, Covid-19 pandemisi başladığından beri dünyanın geri kalanının toplamından daha fazla yeni kömürle çalışan elektrik devreye aldı, lakin Çin hükümetinin 2025 yılına kadar pak elektrik üretimini artırma planları, yeni kömür santralleri kurulsa bile daha az kömür kullanılacağı manasına gelebilir. Lakin rapora nazaran, bu tıp tesislerin inşası epey daha sıkı bir biçimde denetim edilmeli, yoksa çok kapasite artışı ülkenin geçiş sürecine ziyan verebilir.

Global olarak hala 79 ülkede faaliyet gösteren 2 bin 400’den çok kömürlü termik santral var ve bu da toplamda yaklaşık 2 bin 100 GW kapasiteye sahip. Sırf 170 tesis son bir kullanımdan kaldırma tarihi yahut karbon nötrlüğü gayesi kapsamında değil, fakat epey azının 1.5 derece hududunda kalmak için vaktinde emekli olması planlandı. (DIŞ HABERLER)