Beykozlu
New member
TÜSİAD Yüksek İstişare Kurulu (YİK) toplantısı, JW Marriott Ankara Otel’de düzenlendi. Toplantıya katılan Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) İdare Konseyi Lideri Orhan Turan, konuşma yaptı.
Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) Yüksek İstişare Kurulu (YİK) Lideri Tuncay Özilhan, “Ekonomi siyasetinin bir numaralı önceliği, enflasyonun kalıcı olarak tek hanelere indirilmesi olmalı.” dedi.
Özilhan, TÜSİAD YİK Toplantısı’nda, bundan 100 yıl evvel Cumhuriyet kurulurken dünyada yaşanmakta olan sarsıntılara benzeyen bir periyottan geçildiğini anlattı.
Kuraklık, orman yangınları, seller ve yükselen ortalama sıcaklıklarla iklim değişimi, salgın, göç, mülteci problemleri, dijital teknolojilerin toplumsal hayatın tüm alanlarında yol açtığı değişimler ve Rusya-Ukrayna Savaşı üzere sıkıntılara dikkati çeken Özilhan, bunların üzerine global iktisatta giderek barizleşen bozulmayı da eklemek gerektiğini bildirdi.
Özilhan, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın dünya iktisadını derinden etkilediğini, yalnızca güç meblağlarında değil, başta besin olmak üzere genelde ham husus fiyatlarında artışa ve bunun kararı olarak da enflasyonda yükselişe yol açtığını lisana getirdi.
Başlıca gelişmiş ülkelerde enflasyonun bu sene sonunda ortalama yüzde 6,8’e ulaşacağının iddia edildiğine dikkati çeken Özilhan, “Enflasyondaki artış karşısında merkez bankaları para siyasetini sıkılaştırmaya gitti. Bu durum tüm dünyada ekonomik aktiviteyi yavaşlatıyor. Ekonomik daralmanın en besbelli olduğu yerlerden biri de bizim en büyük ekonomik ve ticari partnerimiz olan Avrupa. Bu tablo ortasında bu yılın birinci yarısında göstermiş olduğumuz yüzde 7,5 büyüme performansı bizi rahatlatmıyor. Zira ekonomimiz süratle yavaşlıyor. halbuki değerli olan yüksek büyümeyi sürdürebilmek. İktisat siyasetinin da temel gayesi yüksek büyümeyi daima kılmak üzere bünyeyi güçlendirmek olmalı. Yüksek büyüme suratı gerileyerek üçüncü çeyrekte yüzde 4’ün altına indi. 2023 iddialarını açıklayan biroldukça kuruluşa göre gelecek sene en çok yüzde 3 büyüyebileceğiz.” diye konuştu.
Özilhan, son ihracat sayılarının dünya ekonomisindeki, bilhassa de Avrupa’daki yavaşlamanın Türkiye’yi de olumsuz etkilemekte olduğunu gösterdiğine değinerek, ihracat yavaşlarken başta güç olmak üzere yükselen ham husus fiyatları niçiniyle ithalatın süratle artmaya devam ettiğini lisana getirdi.
Doğru fiyatlama ve yatırım finansmanı sağlandığı takdirde sanayi kesiminin, rüzgar ve güneş güçlerine daha fazla yatırım yapmaya hazır olduğunu vurgulayan Özilhan, kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Cari açık ve açığın finansmanı dün olduğu üzere bugün de ekonomimizin yumuşak karnı olmayı sürdürüyor. Cari açık ise üretim yapısından kaynaklanıyor. Bu yapıyı dönüştürmeden, yüksek teknolojiye dayalı, yüksek katma pahalı bir eser desenine geçmeden, yalnızca kurun yarattığı ucuzlatma tesiriyle cari açık sorunu çözülmüyor. Türk lirasının yüksek kıymet kaybına karşın dış açık vermeye devam ediyoruz. İktisattaki belirsizliklerin, sene başından bu yana sayısı 200’ü aşan mevzuat değişikliklerinin doğurduğu tedirginliklerin yanında hukuk ve adalet sistemine ait problemlerin da tesiriyle yabancı sermaye yatırımları gelmiyor, gelen de yeni üretim yatırımlarına değil, gayrimenkule geliyor. Enflasyon-faiz makasının hiç olmadığı kadar açılmış olduğu bir ortamda, üstelik biroldukca merkez bankası faiz oranlarını artırıyorken yurt haricinden sermaye girişinin de yeri olmuyor. Bu şartlar altında cari açığın finansmanı için elde Merkez Bankası rezervleri, birtakım ülkelerin sağladığı imkanlar ve kaynağı bilinmeyen net yanılgı ve noksan kalemi kalıyor. Bu çeşit finansmanın devam edip etmeyeceği iktisatla ilgili değil. Bu niçinle önümüzdeki aylarda cari açığın finansman şartlarının ne olacağını bilemiyoruz.”
Özilhan, ham husus fiyatları yüksek seyrederken yavaşlayan ihracatın cari açığa yol açacağını ve şayet cari açığın finansmanında sorun yaşanırsa ithalat yapmakta zorlanacaklarını söz etti.
Üretim yapısını değiştirmeden, ithalata bağımlılığı azaltmadan, ihracatın katma bedel içeriğini yükseltmeden, yüksek teknolojili mamüllerin hissesini artırmadan döviz sıkıntısının çözülemeyeceğini söyleyen Özilhan, “Döviz meselesini çözemezsek enflasyonu düşüremeyiz.” dedi.
“Enflasyonla mücadele” vurgusu
Enflasyonun bir iktisattaki bütün parametreleri bozan en büyük sorun olduğuna işaret eden Özilhan, “Enflasyonu tek haneli seviyelere indiremezsek büyümeyi kalıcı olarak hızlandıramayız, istihdam yaratamayız, refah artışı sağlayamayız, gelir adaletsizliklerini düzeltemeyiz. Bu niçinle iktisat siyasetinin bir numaralı önceliği enflasyonun kalıcı olarak tek hanelere indirilmesi olmalı. Yüksek enflasyon tüm istikrarları bozuyor. Yüksek enflasyon ortamında tasarrufların süratle eriyecek olması insanları tüketime yönlendiriyor. Tasarruflar ve ötürüsıyla yatırımlar azalıyor.” değerlendirmesini yaptı.
Bankacılık dalına dönük ağır regülasyonların gerçek bölümün finansmana erişimini güçleştirdiğini tabir eden Özilhan, kredilerin vadesinin kısaldığını, iş dünyasının fazlaca sayıda düzenlemeyi takip etmekte, anlamakta ve ahenk göstermekte zorlandığını, krediye ulaşmadaki zorlukların üretimi etkilediğini, bu biçimde giderse üreticilerin ithalat yapamayacağını, üretemez hale geleceğini aktardı.
Özilhan, izlenmekte olan para siyasetinin piyasalar üstündeki tesir gücü zayıfken kullanılabilecek iktisat siyaseti araçlarının da süratle daraldığını belirterek, kamu harcamalarındaki artış konusunda ihtiyatlı olmakta epeyce büyük fayda gördüklerini bildirdi.
Seçimlere hazırlanırken iktidar ve muhalefetten beklentiler
Tuncay Özilhan, Türkiye’de ne vakit özgür piyasa iktisadından sapıldıysa her seferinde kararın problemli olduğunu tabir ederek, şunları kaydetti:
“Ekonomiyi canlandırmak, döviz kurunu tutmak, faiz oranlarını bastırmak için özgür piyasanın dışına çıkarak alınan tedbirler iki şeye niye olur, birinci vakit içinderda itimat azalır, piyasanın olağan akışının dışına çıkılması, artık bilindik kuralların çalışmadığı bir sistem yaratır, kuralsızlık, belirsizlik ve güvensizlik riski büyütür, artan risk tüm istikrarları daha fazla bozar. İkinci olarak, özgür piyasanın dışına çıkılması hiç bir vakit bir tek alanla sonlu kalmaz. Piyasa dengelerinden rastgele birine iradi müdahale yapılması, zincirleme tesir yaratır ve öbür sıkıntılara niye olur. Zira ekonomik sistem birbiriyle irtibatlıdır. Bir yerden başlayan iradi müdahale ekonomik sistemin geneline yayılır.”
Kurumlara, kurallara ve siyasetlere inancı sağlamakta en değerli ögenin takımlar olduğuna dikkati çeken Tuncay Özilhan, “Liyakat sahibi takımlar, şeffaf bir irtibat ve hesapverebilirlik, siyasetlerin da tesir gücünü artırır.” diye konuştu.
Özilhan, bir başka kıymetli ögenin da ortak akıl ve istişare sürecinin işletilmesi olduğuna vurgu yaparak, stratejiler, siyasetler, kurallar, projelerin ortak akılla, uzlaşıyla, ince eleyip sık dokunarak belirlendikten daha sonra, uygulamada süreklilik ve istikrarla uygun bir yatırım ortamının temel gerekliliklerinin sağlanabileceğini kaydetti.
Dünya iktisadının ortasından geçmekte olduğu sıkıntılara karşın, bugünkü zahmetleri kısa müddette atlatmanın mümkün olduğunu belirten Özilhan, şu biçimde konuştu:
“Önümüzdeki bakılırsav, ülkemizin yüksek potansiyelinin işaret ettiği yere gelmesi için daima birlikte harekete geçmek. Cumhuriyet’imizin ikinci yüzyılına bu maksat etrafında birleşerek girmek istiyoruz. Önümüzdeki seçimlere hazırlanırken iktidar ve muhalefetten de beklentimiz ülkemizin yüksek potansiyelini nasıl gerçekleştirebileceği konusundaki görüşlerini kamuoyuyla paylaşmaları. Siyasi partilerden duymak istediklerimiz, kişi başı gelir prestijiyle güçlü ülkeler ortasına girmek, dijital ihtilali yakalamak, net sıfır emisyona dönüşümü tamamlamak, toplumsal gelir adaletini ve toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak için hangi gayeleri koydukları ve bu gayeleri gerçekleştirmek için hangi siyasetleri önerdikleri… Hamaset, karşılıklı suçlamalar ve altı doldurulamayan argümanlar değil.”
“Üretim yapısını değiştirmemiz lazım”
Özilhan, iklim değişikliğinin tesirlerinin giderek daha belirginleştiğini, Türkiye’nin de iklim değişikliğinden en çok etkilenecek bölgeler içinde yer aldığını söylemiş oldu. Net sıfır emisyon gayesinin iktisadın global rekabet gücü açısından da değerli olduğunu belirten Özilhan, Avrupa Birliği’nin uygulamaya koyduğu Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın bunun en bariz örneği olduğunu bildirdi.
Özilhan, kaynaklar yatırıma, AR-GE’ye, teknolojiye, bilime, inovasyona, eğitime değil de süratli getiri sunan rant alanlarına kayarsa bu türlü sağlanan büyümenin kalıcı olmayacağını söyleyerek, “Ülkenin geleceği ipotek altına alınmış olur. Bizim kısa vadede enflasyonu tek haneli seviyelere indirmemiz, orta vadede yapısal ıslahatları yapmamız, bütün bunları yaparken bir yandan da eğitime, bilime, teknolojiye, yatırım yapıp uzun vadede üretim yapısını değiştirmemiz lazım. Bunu da, âlâ bir planlama ve kuvvetli, deneyimli, birikimli bir bürokrasiyle dallardaki bilgi birikimini harekete geçirerek, uzmanların ve akademisyenlerin görüşlerini alarak, ortak aklı devreye sokarak yapabiliriz.” diye konuştu.
Özilhan, ekonomik ve toplumsal gayelere birlik ve birliktelik ortasında, farklılıklarla bir ortada yaşama iradesinden aldıkları güçle ulaşılabileceğini söz ederek,”Bu amaçla hukuk devletini kesinlikle güçlendirmek, yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığını en kuvvetli formda tesis etmek, kuvvetler ayrılığını yerleştirmek, denetleyici ve düzenleyici kurumların özerkliğini sağlamak, yürütmenin hukuka bağlılığını ve hesap verebilirliğini güzelleştirmek zorundayız.” tabirlerini kullandı.
Küresel düzlemde de daha adil, daha istikrarlı bir dünya ülkülerinin bulunduğunu vurgulayan Özilhan, Birleşmiş Milletlerin vazifesini daha düzgün yaptığı, fakir ülkelerin dünya sahnesinde kendilerine yalnızca varlıklı doğal kaynaklarıyla değil, insani, doğal, kültürel, tarihi zenginlikleriyle de yer bulduğu bir global tertip görmek istediklerini anlattı.
Özilhan, dünya problemleri karşısında ülkeler içinde daha fazla uzlaşıya, işbirliğine ve dayanışmaya gereksinimin büyüdüğünü belirterek, kelamlarını, “Türkiye, batı ile doğu içinde yüzsenelerdan beri oynadığı köprü rolüyle ikinci yüzyılında dünya için rol model olma potansiyeline sahip bir ülke. Hakikaten Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden daha sonra başlayan süreç, bu rolün bir manada ispatı oldu lakin Türkiye öteki gelişmekte olan ülkelere rol model olmak için evvel kendi problemlerini çözmeli. Yeni bir zihniyetle, yeni bir toplumsal seferberlik ruhuyla, uzlaşıyla ve ortak geleceği sahiplenmeyle çözemeyeceğimiz hiç bir problemimizin olmadığı inancıyla konuşmama son verirken hepinizi hürmetle selamlıyorum.” diye tamamladı.
Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) Yüksek İstişare Kurulu (YİK) Lideri Tuncay Özilhan, “Ekonomi siyasetinin bir numaralı önceliği, enflasyonun kalıcı olarak tek hanelere indirilmesi olmalı.” dedi.
Özilhan, TÜSİAD YİK Toplantısı’nda, bundan 100 yıl evvel Cumhuriyet kurulurken dünyada yaşanmakta olan sarsıntılara benzeyen bir periyottan geçildiğini anlattı.
Kuraklık, orman yangınları, seller ve yükselen ortalama sıcaklıklarla iklim değişimi, salgın, göç, mülteci problemleri, dijital teknolojilerin toplumsal hayatın tüm alanlarında yol açtığı değişimler ve Rusya-Ukrayna Savaşı üzere sıkıntılara dikkati çeken Özilhan, bunların üzerine global iktisatta giderek barizleşen bozulmayı da eklemek gerektiğini bildirdi.
Özilhan, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın dünya iktisadını derinden etkilediğini, yalnızca güç meblağlarında değil, başta besin olmak üzere genelde ham husus fiyatlarında artışa ve bunun kararı olarak da enflasyonda yükselişe yol açtığını lisana getirdi.
Başlıca gelişmiş ülkelerde enflasyonun bu sene sonunda ortalama yüzde 6,8’e ulaşacağının iddia edildiğine dikkati çeken Özilhan, “Enflasyondaki artış karşısında merkez bankaları para siyasetini sıkılaştırmaya gitti. Bu durum tüm dünyada ekonomik aktiviteyi yavaşlatıyor. Ekonomik daralmanın en besbelli olduğu yerlerden biri de bizim en büyük ekonomik ve ticari partnerimiz olan Avrupa. Bu tablo ortasında bu yılın birinci yarısında göstermiş olduğumuz yüzde 7,5 büyüme performansı bizi rahatlatmıyor. Zira ekonomimiz süratle yavaşlıyor. halbuki değerli olan yüksek büyümeyi sürdürebilmek. İktisat siyasetinin da temel gayesi yüksek büyümeyi daima kılmak üzere bünyeyi güçlendirmek olmalı. Yüksek büyüme suratı gerileyerek üçüncü çeyrekte yüzde 4’ün altına indi. 2023 iddialarını açıklayan biroldukça kuruluşa göre gelecek sene en çok yüzde 3 büyüyebileceğiz.” diye konuştu.
Özilhan, son ihracat sayılarının dünya ekonomisindeki, bilhassa de Avrupa’daki yavaşlamanın Türkiye’yi de olumsuz etkilemekte olduğunu gösterdiğine değinerek, ihracat yavaşlarken başta güç olmak üzere yükselen ham husus fiyatları niçiniyle ithalatın süratle artmaya devam ettiğini lisana getirdi.
Doğru fiyatlama ve yatırım finansmanı sağlandığı takdirde sanayi kesiminin, rüzgar ve güneş güçlerine daha fazla yatırım yapmaya hazır olduğunu vurgulayan Özilhan, kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Cari açık ve açığın finansmanı dün olduğu üzere bugün de ekonomimizin yumuşak karnı olmayı sürdürüyor. Cari açık ise üretim yapısından kaynaklanıyor. Bu yapıyı dönüştürmeden, yüksek teknolojiye dayalı, yüksek katma pahalı bir eser desenine geçmeden, yalnızca kurun yarattığı ucuzlatma tesiriyle cari açık sorunu çözülmüyor. Türk lirasının yüksek kıymet kaybına karşın dış açık vermeye devam ediyoruz. İktisattaki belirsizliklerin, sene başından bu yana sayısı 200’ü aşan mevzuat değişikliklerinin doğurduğu tedirginliklerin yanında hukuk ve adalet sistemine ait problemlerin da tesiriyle yabancı sermaye yatırımları gelmiyor, gelen de yeni üretim yatırımlarına değil, gayrimenkule geliyor. Enflasyon-faiz makasının hiç olmadığı kadar açılmış olduğu bir ortamda, üstelik biroldukca merkez bankası faiz oranlarını artırıyorken yurt haricinden sermaye girişinin de yeri olmuyor. Bu şartlar altında cari açığın finansmanı için elde Merkez Bankası rezervleri, birtakım ülkelerin sağladığı imkanlar ve kaynağı bilinmeyen net yanılgı ve noksan kalemi kalıyor. Bu çeşit finansmanın devam edip etmeyeceği iktisatla ilgili değil. Bu niçinle önümüzdeki aylarda cari açığın finansman şartlarının ne olacağını bilemiyoruz.”
Özilhan, ham husus fiyatları yüksek seyrederken yavaşlayan ihracatın cari açığa yol açacağını ve şayet cari açığın finansmanında sorun yaşanırsa ithalat yapmakta zorlanacaklarını söz etti.
Üretim yapısını değiştirmeden, ithalata bağımlılığı azaltmadan, ihracatın katma bedel içeriğini yükseltmeden, yüksek teknolojili mamüllerin hissesini artırmadan döviz sıkıntısının çözülemeyeceğini söyleyen Özilhan, “Döviz meselesini çözemezsek enflasyonu düşüremeyiz.” dedi.
“Enflasyonla mücadele” vurgusu
Enflasyonun bir iktisattaki bütün parametreleri bozan en büyük sorun olduğuna işaret eden Özilhan, “Enflasyonu tek haneli seviyelere indiremezsek büyümeyi kalıcı olarak hızlandıramayız, istihdam yaratamayız, refah artışı sağlayamayız, gelir adaletsizliklerini düzeltemeyiz. Bu niçinle iktisat siyasetinin bir numaralı önceliği enflasyonun kalıcı olarak tek hanelere indirilmesi olmalı. Yüksek enflasyon tüm istikrarları bozuyor. Yüksek enflasyon ortamında tasarrufların süratle eriyecek olması insanları tüketime yönlendiriyor. Tasarruflar ve ötürüsıyla yatırımlar azalıyor.” değerlendirmesini yaptı.
Bankacılık dalına dönük ağır regülasyonların gerçek bölümün finansmana erişimini güçleştirdiğini tabir eden Özilhan, kredilerin vadesinin kısaldığını, iş dünyasının fazlaca sayıda düzenlemeyi takip etmekte, anlamakta ve ahenk göstermekte zorlandığını, krediye ulaşmadaki zorlukların üretimi etkilediğini, bu biçimde giderse üreticilerin ithalat yapamayacağını, üretemez hale geleceğini aktardı.
Özilhan, izlenmekte olan para siyasetinin piyasalar üstündeki tesir gücü zayıfken kullanılabilecek iktisat siyaseti araçlarının da süratle daraldığını belirterek, kamu harcamalarındaki artış konusunda ihtiyatlı olmakta epeyce büyük fayda gördüklerini bildirdi.
Seçimlere hazırlanırken iktidar ve muhalefetten beklentiler
Tuncay Özilhan, Türkiye’de ne vakit özgür piyasa iktisadından sapıldıysa her seferinde kararın problemli olduğunu tabir ederek, şunları kaydetti:
“Ekonomiyi canlandırmak, döviz kurunu tutmak, faiz oranlarını bastırmak için özgür piyasanın dışına çıkarak alınan tedbirler iki şeye niye olur, birinci vakit içinderda itimat azalır, piyasanın olağan akışının dışına çıkılması, artık bilindik kuralların çalışmadığı bir sistem yaratır, kuralsızlık, belirsizlik ve güvensizlik riski büyütür, artan risk tüm istikrarları daha fazla bozar. İkinci olarak, özgür piyasanın dışına çıkılması hiç bir vakit bir tek alanla sonlu kalmaz. Piyasa dengelerinden rastgele birine iradi müdahale yapılması, zincirleme tesir yaratır ve öbür sıkıntılara niye olur. Zira ekonomik sistem birbiriyle irtibatlıdır. Bir yerden başlayan iradi müdahale ekonomik sistemin geneline yayılır.”
Kurumlara, kurallara ve siyasetlere inancı sağlamakta en değerli ögenin takımlar olduğuna dikkati çeken Tuncay Özilhan, “Liyakat sahibi takımlar, şeffaf bir irtibat ve hesapverebilirlik, siyasetlerin da tesir gücünü artırır.” diye konuştu.
Özilhan, bir başka kıymetli ögenin da ortak akıl ve istişare sürecinin işletilmesi olduğuna vurgu yaparak, stratejiler, siyasetler, kurallar, projelerin ortak akılla, uzlaşıyla, ince eleyip sık dokunarak belirlendikten daha sonra, uygulamada süreklilik ve istikrarla uygun bir yatırım ortamının temel gerekliliklerinin sağlanabileceğini kaydetti.
Dünya iktisadının ortasından geçmekte olduğu sıkıntılara karşın, bugünkü zahmetleri kısa müddette atlatmanın mümkün olduğunu belirten Özilhan, şu biçimde konuştu:
“Önümüzdeki bakılırsav, ülkemizin yüksek potansiyelinin işaret ettiği yere gelmesi için daima birlikte harekete geçmek. Cumhuriyet’imizin ikinci yüzyılına bu maksat etrafında birleşerek girmek istiyoruz. Önümüzdeki seçimlere hazırlanırken iktidar ve muhalefetten de beklentimiz ülkemizin yüksek potansiyelini nasıl gerçekleştirebileceği konusundaki görüşlerini kamuoyuyla paylaşmaları. Siyasi partilerden duymak istediklerimiz, kişi başı gelir prestijiyle güçlü ülkeler ortasına girmek, dijital ihtilali yakalamak, net sıfır emisyona dönüşümü tamamlamak, toplumsal gelir adaletini ve toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak için hangi gayeleri koydukları ve bu gayeleri gerçekleştirmek için hangi siyasetleri önerdikleri… Hamaset, karşılıklı suçlamalar ve altı doldurulamayan argümanlar değil.”
“Üretim yapısını değiştirmemiz lazım”
Özilhan, iklim değişikliğinin tesirlerinin giderek daha belirginleştiğini, Türkiye’nin de iklim değişikliğinden en çok etkilenecek bölgeler içinde yer aldığını söylemiş oldu. Net sıfır emisyon gayesinin iktisadın global rekabet gücü açısından da değerli olduğunu belirten Özilhan, Avrupa Birliği’nin uygulamaya koyduğu Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın bunun en bariz örneği olduğunu bildirdi.
Özilhan, kaynaklar yatırıma, AR-GE’ye, teknolojiye, bilime, inovasyona, eğitime değil de süratli getiri sunan rant alanlarına kayarsa bu türlü sağlanan büyümenin kalıcı olmayacağını söyleyerek, “Ülkenin geleceği ipotek altına alınmış olur. Bizim kısa vadede enflasyonu tek haneli seviyelere indirmemiz, orta vadede yapısal ıslahatları yapmamız, bütün bunları yaparken bir yandan da eğitime, bilime, teknolojiye, yatırım yapıp uzun vadede üretim yapısını değiştirmemiz lazım. Bunu da, âlâ bir planlama ve kuvvetli, deneyimli, birikimli bir bürokrasiyle dallardaki bilgi birikimini harekete geçirerek, uzmanların ve akademisyenlerin görüşlerini alarak, ortak aklı devreye sokarak yapabiliriz.” diye konuştu.
Özilhan, ekonomik ve toplumsal gayelere birlik ve birliktelik ortasında, farklılıklarla bir ortada yaşama iradesinden aldıkları güçle ulaşılabileceğini söz ederek,”Bu amaçla hukuk devletini kesinlikle güçlendirmek, yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığını en kuvvetli formda tesis etmek, kuvvetler ayrılığını yerleştirmek, denetleyici ve düzenleyici kurumların özerkliğini sağlamak, yürütmenin hukuka bağlılığını ve hesap verebilirliğini güzelleştirmek zorundayız.” tabirlerini kullandı.
Küresel düzlemde de daha adil, daha istikrarlı bir dünya ülkülerinin bulunduğunu vurgulayan Özilhan, Birleşmiş Milletlerin vazifesini daha düzgün yaptığı, fakir ülkelerin dünya sahnesinde kendilerine yalnızca varlıklı doğal kaynaklarıyla değil, insani, doğal, kültürel, tarihi zenginlikleriyle de yer bulduğu bir global tertip görmek istediklerini anlattı.
Özilhan, dünya problemleri karşısında ülkeler içinde daha fazla uzlaşıya, işbirliğine ve dayanışmaya gereksinimin büyüdüğünü belirterek, kelamlarını, “Türkiye, batı ile doğu içinde yüzsenelerdan beri oynadığı köprü rolüyle ikinci yüzyılında dünya için rol model olma potansiyeline sahip bir ülke. Hakikaten Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden daha sonra başlayan süreç, bu rolün bir manada ispatı oldu lakin Türkiye öteki gelişmekte olan ülkelere rol model olmak için evvel kendi problemlerini çözmeli. Yeni bir zihniyetle, yeni bir toplumsal seferberlik ruhuyla, uzlaşıyla ve ortak geleceği sahiplenmeyle çözemeyeceğimiz hiç bir problemimizin olmadığı inancıyla konuşmama son verirken hepinizi hürmetle selamlıyorum.” diye tamamladı.