bencede
New member
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un, ülkesinin Türkiye ve Yunanistan ile birlikte, Ukrayna’nın Rus birliklerinin ablukası altındaki Mariupol kentinde epey sıkıntı koşullar altında kalan 150 bin sivilin tahliyesi için bir operasyon başlatmayı planladığını ve bu işbirliğinin öbür alanlara da genişleyeceğini Cuma akşamı açıklamasının akabinde, Fransa’da yaklaşan seçimler öncesinde Türkiye-Fransa ilgilerinde yeni bir baharın mı ufukta olduğu sorusu gündeme geldi.
Türkiye ve Fransa 24 Şubat’tan beri Rusya ile Ukrayna içinde süregiden savaşta arabuluculuk çalışmalarına devam ediyor.
Yaşanan insani krizde tahlil yolları geliştirmek açısından ise iki ülke önderleri koordineli biçimde adım atarak, geçmişte Doğu Akdeniz’den Libya’ya, Rus üretimi S-400 savunma sistemi satın alımına dek ortaya çıkan biroldukca kriz alanından kaçınıyorlar. Fransız ve Türk dışişleri bakanları ve savunma bakanları da eşgüdümlü olarak çalışıp daima temas halindeler.
Macron, oldukça-aktörlü gerçekleşecek olan ve memleketler arası kuruluşların da dayanağını alması planlanan bu operasyonun detaylarını belirlemek üzere Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile görüşecek.
Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy ise, Cuma akşamı yayınladığı görüntü bildirisinde Mariupol’de durumun trajik olduğuna dikkat çekmiş; Rus askerlerinin kentteki sivillere askeri yardıma imkân tanımadığını açıklamıştı.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Perşembe günü Brüksel’de düzenlenen NATO tepesi çerçevesinde bir toplantıda de bulundular. Macron, yaptığı açıklamada, Türkiye ile geçmiş senelerda görüş ayrılığına düşmüş olduğu Libya ve Orta Doğu hususlarında da iş birliğe dayanan bir stratejinin bir daha belirlenebileceğini söylemiş oldu.
Fransa Memleketler arası Münasebetler Enstitüsü IFRI’den Orta Doğu programı lideri Dorothée Schmid’e nazaran; hem Fransa birebir vakitte Türkiye, ekonomik çıkarlarının bulunduğu Libya’da bakılırsace olarak marjinalleştirildiklerini ve 2020’de askeri çatışmaya çok yaklaşan gerginliğin pek de istenmeyen bir senaryo olduğunu, 2021 yılında Yunanistan-Fransa içinde varılan stratejik işbirliğinin de bu uyuşmazlık ortamını pekiştirdiğini kaydediyor.
SAVAŞ TEK SEÇENEK DEĞİL
Gazete Duvar’a konuşan Schmid, tüm tarafların savaşın tek seçenek olmadığını ve ikili işbirliğinden çok daha yararlı çıkacaklarını bildiklerini düşünüyor.
“Ukrayna krizi ise, bu açmazdan kurtulmak için büyük bir mazeret ve bir nevi fırsat sundu. Fransa ve Türkiye cumhurbaşkanları arabuluculuk uğraşlarını ortaya koyarken Ukrayna’da taraflarını muhakkak ettiler; Putin ile özel bir diyalog kanalları olduğunu tez ettiler, fakat haftalardır test ettikleri bu kanaldan somut sonuçlar elde edemediler” diye açıklıyor Schmid ve ekliyor:
“Ancak bir daha de krizin siyasi ve askeri boyutlarını çözmek için diplomatik gayretleri bir yana bırakmıyorlar ve ortak bir insani operasyona girişmeye karar verdiler. Bu muahedenin NATO bağlamında gerçekleştirilecek olması ve buna dair açıklamanın NATO toplantısı çerçevesinde verilmesi manalı. İki ülke NATO’nun kısa mühlet evvel örgütteki görüş ayrılığından sorumlu üyeleriydi. NATO, bir misyon ve inandırıcılık arayışında olup Ukrayna konusunda bir daha bir arada hareket ediyorlar. Karadeniz, NATO için bir tez öncelik halini alacak. ötürüsıyla ortak insani operasyon için Mariupol’un seçilmesi tesadüf değil. Öte yandan, problemlerin insani yardım boyutunu Macron daima önemser. Fransa’nın Suriye’deki diplomatik yol haritasındaki tek değişmez nokta buydu.”
Fransa’da cumhurbaşkanlığı seçimleri 10 Nisan’da gerçekleşecek. Macron’un seçimlerdeki rakiplerinden biri ise, Fransa’nın tanınmış çok sağ siyasetçilerinden Jean-Marie Le Pen’in kızı olan çok sağcı Marine Le Pen. Türkiye’nin NATO’daki varlığının sorgulanması gerektiği konusunda geçmişte demeçler vermiş olan Le Pen, seçilmesi durumunda Fransa’yı NATO’dan çıkarmayı vaat ediyor.
ötürüsıyla, Ukrayna krizi gölgesinde gerçekleşecek olan seçimin sonuçlarının akabinde Türkiye-Fransa münasebetlerinin ne tarafa evrileceği de şu anda merak konusu. Lakin Ukrayna krizinin ele alınması sürecindeki etkin rolü sebebiyle Macron’a verilen halk dayanağında bir artış olduğu da sır değil.
PARİS-ANKARA EKSENİNDE ORTAK HAREKET ALANLARI
Paris Bosphorus Enstitüsü lideri Dr. Bahadır Kaleağası, memleketler arası bağlantılarda uyuşmazlıkların olağan olduğunu; Fransa ve Türkiye içinde ise, iki tarafın ortak ekonomik ve stratejik çıkarları dikkate alındığında, olağan olmayan seviyede bir gerginlik olduğunu kaydediyor.
“Şimdi Putin rejiminin kendi ülkesinde demokrasi korkusu ile çıkardığı Ukrayna savaşı kararında NATO ülkelerinin stratejik bütünlüğü ve taktiksel aksiyon güçleri yükseldi. Bu çerçevede Paris-Ankara ekseninde de ortak hareket alanlarında ilerlemenin pahası geçmiş olağandışı gergin dış siyaset üsluplarına baskın çıkıyor” diyor Kaleağası.
Ayrıyeten her iki ülkede de iç siyasetin, iktisadın ve seçim ortamlarının diplomatik yumuşamaya uygun tabanı güçlendirdiğini kaydeden Kaleağası, Fransa’nın bir daha şekillenen Avrupa güvenlik ve siyasal sisteminde Almanya ile istikrarlı ve kuvvetli pozisyon peşinde olduğunu ve bu çerçevede savunma sanayi, güç, göç siyasetleri üzere değerli öbür etkenlerin de kelam konusu olduğunu belirtiyor.
“Kendi iç siyasi ve ekonomik sıkıntılarını, çok sağ hareketleri kontrol altında tutarak çözerken, dış siyasette muvaffakiyet Macron için faydalı olur. Türkiye ise keşke bu periyoda kuvvetli bir demokrasi, ekonomik yönetişim ve toplumsal ilerleme ülkesi olarak girebilseydi; global rekabet gücü için hayli kıymetli atılımlar ortasında olabilirdi” diye ekliyor Kaleağası.
LİBYA’YA YANSIMALAR
Pekala, iki ülke içinde yaşanmakta olan olağanlaşma sürecinin Libya’ya yansıması ne olur?
Libya konusunda uzun vakittir araştırmalar yürüten Jalel Harchaoui’e nazaran, 2020 yılında görülen uyuşmazlık bahislerinden hiç birisi ortadan kalkmayacak.
Gazete Duvar’a konuşan Harchaoui, “Tanık olacağımız tek dinamik; Türkiye’nin bölgeden askeri olarak çıkmaksızın kuzeybatı Libya’da birkaç taviz vermesidir. Ankara, Mısır, Fransa ve öteki aktörlerle bölgedeki tesir alanlarını paylaşacağı bir modeli kabul edebilir. Fakat Türkiye’nin bu hususta karar vermesi durumunda, Libya’nın doğusunda iş / yatırım imkanları formunda öteki yararlar elde etmeye çalışacağını düşünüyorum” diyor ve ekliyor:
“Türkiye’nin Libya’nın kuzeybatısında halihazırda sahip olduğu statü, yarı-hegemonya olup, bunu uzun vakit sürdürmek pek kolay değil.”
Öte yandan, ABD’nin Libya Büyükelçisi Richard Norland, geçtiğimiz günlerde Ankara ziyareti sırasında yaptığı açıklamada, Libya’nın seçim sürecinde içeriden kutuplaştığını ve Rusya’nın Ukrayna saldırısının bölgede dalga tesiri yarattığını belirtmiş, “Türkiye üzere müttefiklerle istişare etmek için uygun bir zaman” demişti.
Libya’da genel seçimlerin haziran ayında yapılması planlanıyor.
TÜRKİYE-FRANSA-İTALYA YAKINLAŞMASI DA UFUKTA
Öte yandan, Fransa-Türkiye bağları, ortalarına İtalya’yı da katarak önümüzdeki periyotta savunma alanında gündemde olmaya devam edecek üzere görünüyor. Geçtiğimiz günlerde İtalyan ve Fransız önderlerle görüşen Erdoğan’ın değerli bir gündemi de Fransa ve İtalya iştirakindeki Eurosam Konsorsiyumu’nun geliştirdiği SAMP-T füze savunma sisteminin ortak üretiminin Türkiye’de gerçekleştirilmesi.
Türkiye’nin S-400 hava savunma sistemleri için Rusya ile mutabakat imzalamasından daha sonrasında Türkiye, Fransa ve İtalya, 2017 yılında NATO sistemlerine entegre edilebilen SAMP/T hava savunma sisteminin bir arada üretilmesini de içeren bir teknik çalışma başlatmışlar; Ocak 2018’de Eurosam ile Aselsan ve Roketsan’ın ortak üretim yapması kararlaştırılmış, lakin 2019 yılı Ekim ayında Türkiye’nin Suriye’de operasyon başlatması kararında süreç askıya alınmıştı. SAMP/T hava savunma sistemi için işbirliği bir müddetdir dondurulmuştu.
Ayrıyeten, Türkiye-İtalya-Fransa içinde iş birliği kümesinin da önümüzdeki periyotta toplanması öngörülüyor.
Türkiye ve Fransa 24 Şubat’tan beri Rusya ile Ukrayna içinde süregiden savaşta arabuluculuk çalışmalarına devam ediyor.
Yaşanan insani krizde tahlil yolları geliştirmek açısından ise iki ülke önderleri koordineli biçimde adım atarak, geçmişte Doğu Akdeniz’den Libya’ya, Rus üretimi S-400 savunma sistemi satın alımına dek ortaya çıkan biroldukca kriz alanından kaçınıyorlar. Fransız ve Türk dışişleri bakanları ve savunma bakanları da eşgüdümlü olarak çalışıp daima temas halindeler.
Macron, oldukça-aktörlü gerçekleşecek olan ve memleketler arası kuruluşların da dayanağını alması planlanan bu operasyonun detaylarını belirlemek üzere Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile görüşecek.
Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy ise, Cuma akşamı yayınladığı görüntü bildirisinde Mariupol’de durumun trajik olduğuna dikkat çekmiş; Rus askerlerinin kentteki sivillere askeri yardıma imkân tanımadığını açıklamıştı.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Perşembe günü Brüksel’de düzenlenen NATO tepesi çerçevesinde bir toplantıda de bulundular. Macron, yaptığı açıklamada, Türkiye ile geçmiş senelerda görüş ayrılığına düşmüş olduğu Libya ve Orta Doğu hususlarında da iş birliğe dayanan bir stratejinin bir daha belirlenebileceğini söylemiş oldu.
Fransa Memleketler arası Münasebetler Enstitüsü IFRI’den Orta Doğu programı lideri Dorothée Schmid’e nazaran; hem Fransa birebir vakitte Türkiye, ekonomik çıkarlarının bulunduğu Libya’da bakılırsace olarak marjinalleştirildiklerini ve 2020’de askeri çatışmaya çok yaklaşan gerginliğin pek de istenmeyen bir senaryo olduğunu, 2021 yılında Yunanistan-Fransa içinde varılan stratejik işbirliğinin de bu uyuşmazlık ortamını pekiştirdiğini kaydediyor.
SAVAŞ TEK SEÇENEK DEĞİL
Gazete Duvar’a konuşan Schmid, tüm tarafların savaşın tek seçenek olmadığını ve ikili işbirliğinden çok daha yararlı çıkacaklarını bildiklerini düşünüyor.
“Ukrayna krizi ise, bu açmazdan kurtulmak için büyük bir mazeret ve bir nevi fırsat sundu. Fransa ve Türkiye cumhurbaşkanları arabuluculuk uğraşlarını ortaya koyarken Ukrayna’da taraflarını muhakkak ettiler; Putin ile özel bir diyalog kanalları olduğunu tez ettiler, fakat haftalardır test ettikleri bu kanaldan somut sonuçlar elde edemediler” diye açıklıyor Schmid ve ekliyor:
“Ancak bir daha de krizin siyasi ve askeri boyutlarını çözmek için diplomatik gayretleri bir yana bırakmıyorlar ve ortak bir insani operasyona girişmeye karar verdiler. Bu muahedenin NATO bağlamında gerçekleştirilecek olması ve buna dair açıklamanın NATO toplantısı çerçevesinde verilmesi manalı. İki ülke NATO’nun kısa mühlet evvel örgütteki görüş ayrılığından sorumlu üyeleriydi. NATO, bir misyon ve inandırıcılık arayışında olup Ukrayna konusunda bir daha bir arada hareket ediyorlar. Karadeniz, NATO için bir tez öncelik halini alacak. ötürüsıyla ortak insani operasyon için Mariupol’un seçilmesi tesadüf değil. Öte yandan, problemlerin insani yardım boyutunu Macron daima önemser. Fransa’nın Suriye’deki diplomatik yol haritasındaki tek değişmez nokta buydu.”
Fransa’da cumhurbaşkanlığı seçimleri 10 Nisan’da gerçekleşecek. Macron’un seçimlerdeki rakiplerinden biri ise, Fransa’nın tanınmış çok sağ siyasetçilerinden Jean-Marie Le Pen’in kızı olan çok sağcı Marine Le Pen. Türkiye’nin NATO’daki varlığının sorgulanması gerektiği konusunda geçmişte demeçler vermiş olan Le Pen, seçilmesi durumunda Fransa’yı NATO’dan çıkarmayı vaat ediyor.
ötürüsıyla, Ukrayna krizi gölgesinde gerçekleşecek olan seçimin sonuçlarının akabinde Türkiye-Fransa münasebetlerinin ne tarafa evrileceği de şu anda merak konusu. Lakin Ukrayna krizinin ele alınması sürecindeki etkin rolü sebebiyle Macron’a verilen halk dayanağında bir artış olduğu da sır değil.
PARİS-ANKARA EKSENİNDE ORTAK HAREKET ALANLARI
Paris Bosphorus Enstitüsü lideri Dr. Bahadır Kaleağası, memleketler arası bağlantılarda uyuşmazlıkların olağan olduğunu; Fransa ve Türkiye içinde ise, iki tarafın ortak ekonomik ve stratejik çıkarları dikkate alındığında, olağan olmayan seviyede bir gerginlik olduğunu kaydediyor.
“Şimdi Putin rejiminin kendi ülkesinde demokrasi korkusu ile çıkardığı Ukrayna savaşı kararında NATO ülkelerinin stratejik bütünlüğü ve taktiksel aksiyon güçleri yükseldi. Bu çerçevede Paris-Ankara ekseninde de ortak hareket alanlarında ilerlemenin pahası geçmiş olağandışı gergin dış siyaset üsluplarına baskın çıkıyor” diyor Kaleağası.
Ayrıyeten her iki ülkede de iç siyasetin, iktisadın ve seçim ortamlarının diplomatik yumuşamaya uygun tabanı güçlendirdiğini kaydeden Kaleağası, Fransa’nın bir daha şekillenen Avrupa güvenlik ve siyasal sisteminde Almanya ile istikrarlı ve kuvvetli pozisyon peşinde olduğunu ve bu çerçevede savunma sanayi, güç, göç siyasetleri üzere değerli öbür etkenlerin de kelam konusu olduğunu belirtiyor.
“Kendi iç siyasi ve ekonomik sıkıntılarını, çok sağ hareketleri kontrol altında tutarak çözerken, dış siyasette muvaffakiyet Macron için faydalı olur. Türkiye ise keşke bu periyoda kuvvetli bir demokrasi, ekonomik yönetişim ve toplumsal ilerleme ülkesi olarak girebilseydi; global rekabet gücü için hayli kıymetli atılımlar ortasında olabilirdi” diye ekliyor Kaleağası.
LİBYA’YA YANSIMALAR
Pekala, iki ülke içinde yaşanmakta olan olağanlaşma sürecinin Libya’ya yansıması ne olur?
Libya konusunda uzun vakittir araştırmalar yürüten Jalel Harchaoui’e nazaran, 2020 yılında görülen uyuşmazlık bahislerinden hiç birisi ortadan kalkmayacak.
Gazete Duvar’a konuşan Harchaoui, “Tanık olacağımız tek dinamik; Türkiye’nin bölgeden askeri olarak çıkmaksızın kuzeybatı Libya’da birkaç taviz vermesidir. Ankara, Mısır, Fransa ve öteki aktörlerle bölgedeki tesir alanlarını paylaşacağı bir modeli kabul edebilir. Fakat Türkiye’nin bu hususta karar vermesi durumunda, Libya’nın doğusunda iş / yatırım imkanları formunda öteki yararlar elde etmeye çalışacağını düşünüyorum” diyor ve ekliyor:
“Türkiye’nin Libya’nın kuzeybatısında halihazırda sahip olduğu statü, yarı-hegemonya olup, bunu uzun vakit sürdürmek pek kolay değil.”
Öte yandan, ABD’nin Libya Büyükelçisi Richard Norland, geçtiğimiz günlerde Ankara ziyareti sırasında yaptığı açıklamada, Libya’nın seçim sürecinde içeriden kutuplaştığını ve Rusya’nın Ukrayna saldırısının bölgede dalga tesiri yarattığını belirtmiş, “Türkiye üzere müttefiklerle istişare etmek için uygun bir zaman” demişti.
Libya’da genel seçimlerin haziran ayında yapılması planlanıyor.
TÜRKİYE-FRANSA-İTALYA YAKINLAŞMASI DA UFUKTA
Öte yandan, Fransa-Türkiye bağları, ortalarına İtalya’yı da katarak önümüzdeki periyotta savunma alanında gündemde olmaya devam edecek üzere görünüyor. Geçtiğimiz günlerde İtalyan ve Fransız önderlerle görüşen Erdoğan’ın değerli bir gündemi de Fransa ve İtalya iştirakindeki Eurosam Konsorsiyumu’nun geliştirdiği SAMP-T füze savunma sisteminin ortak üretiminin Türkiye’de gerçekleştirilmesi.
Türkiye’nin S-400 hava savunma sistemleri için Rusya ile mutabakat imzalamasından daha sonrasında Türkiye, Fransa ve İtalya, 2017 yılında NATO sistemlerine entegre edilebilen SAMP/T hava savunma sisteminin bir arada üretilmesini de içeren bir teknik çalışma başlatmışlar; Ocak 2018’de Eurosam ile Aselsan ve Roketsan’ın ortak üretim yapması kararlaştırılmış, lakin 2019 yılı Ekim ayında Türkiye’nin Suriye’de operasyon başlatması kararında süreç askıya alınmıştı. SAMP/T hava savunma sistemi için işbirliği bir müddetdir dondurulmuştu.
Ayrıyeten, Türkiye-İtalya-Fransa içinde iş birliği kümesinin da önümüzdeki periyotta toplanması öngörülüyor.