ŞİÖ’den ortak deklarasyon: Varlığımız başka ülkelerin aleyhine değil

bencede

New member
Özbekistan’ın Semerkant kentinde düzenlenen Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Tepesi’nin ortak deklarasyonu yayınlandı. Deklarasyon metninde, örgütün varlığının öbür ülkelere ve milletlerarası kuruluşların aleyhine olmadığına işaret edildi. Metinde, “ŞİÖ, öbür ülkelere ve memleketler arası kuruluşlara yönelik değil; BM tüzüğü, ŞİÖ tüzüğü ve memleketler arası hukukun gaye ve unsurlarına uygun olarak karşılıklı çıkar ve bölgesel ve global problemlerin tahliline yönelik yaklaşımların ortak noktasıdır” tabirlerine yer verildi.

SAVUNMA VE GÜVENLİK ALANINDA İŞBİRLİĞİ GELİŞTİRİLECEK

Sputnik’in aktardığına bakılırsa metinde ayrıyeten, “Üye ülkeler, terörizm ve aşırıcılıkla çaba mazeretiyle ülkelerin iç işlerine müdahalenin ve terörist, aşırılıkçı ve radikal kümeleri menfaat uğruna kullanmanın kabul edilemez olduğunu not eder” denildi. Üye ülkelerin her türlü terör, ayrılıkçılık ve aşırıcılığın tezahürünün oluşturduğu güvenlik tehdidi konusunda derin tasalarını lisana getirdiği vurgulanan metinde, dünya çapındaki terör aksiyonları şiddetle kınandı. Deklarasyonda, “2022-2024 ŞİÖ Üye Devletleri Terörizm, Ayrılıkçılık ve Aşırılıkla Gayrette İşbirliği Programı’nın dengeli bir biçimde uygulanmasının ehemmiyetini vurgulandı” diye kaydedildi.



Öte yandan metinde, üye ülkelerin savunma ve güvenlik alanında işbirliğinin daha da geliştirilmesinde mutabık kaldığına işaret edildi.

İRAN NÜKLEER ANLAŞMASI

Üyelerin İran’ın nükleer programına ait Kapsamlı Ortak Hareket Planı’nın (KOEP) sürdürülebilir bir biçimde uygulanmasının değerli olduğunu düşündüğüne dikkat çekilen metinde, “BM Güvenlik Kurulu’nun 2231 sayılı sonucu uyarınca, tüm tarafları mutabakatın kapsamlı ve aktif bir biçimde uygulanması konusunda yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmeye çağırıyoruz” değerlendirmesi yapıldı. Global ölçekli füze savunma sistemlerinin oluşturulmasının milletlerarası güvenlik ve istikrara olumsuz tesir ettiğine bir sefer daha vurgu yapılan metinde, öbür ülkelerin güvenliği kıymetine kendi güvenliğini güçlendirmeye yönelik teşebbüslerin kabul edilemez olduğu açıklandı.

aynı vakitte üye ülkelerin, bilişim bölümünün askerileştirilmesine şiddetle karşı çıktığı söz edilen metinde, “Bu alandaki kozmik kuralların, unsurların ve ülkelerin sorumlu davranış normlarının geliştirilmesini destekliyor, ayrıyeten BM himayesinde, bilişim teknolojilerinin kabahat hedefli kullanmasıyla gayrete ait kapsamlı bir milletlerarası mukavelenin geliştirilmeye başlamasını memnuniyetle karşılıyoruz” tabirleri kullanıldı.

KİMYASAL SİLAH KULLANIMINA KARŞI ÇAĞRI

Metinde ayrıyeten kimyasal silah kullanması ve stoklanmasına karşı davet yapılarak, “Üye ülkeler, kimyasal silahların üretimini, stoklanmasını ve kullanmasını yasaklayan Kimyasal Silahlar Mukavelesi’nin (CWC) silahsızlanma ve nükleer silahların yayılmasını tedbire alanında tesirli bir araç olarak tam olarak uygulanması davetinde bulunuyor ve bildirilen tüm kimyasal silah stoklarının erken vakitte imha edilmesinin kıymetini vurguluyor” denildi.

Geçen yıl Taliban’ın denetimine geçen Afganistan’da kapsayıcı bir hükümet kurmanın kıymetli olduğuna dikkat çekilen metinde, “Üye ülkeler Afganistan’da Afgan toplumunun tüm etnik, dini ve siyasi kümelerinin temsilcilerinin iştirakiyle kapsayıcı bir hükümet kurulmasının kıymetli olduğunu düşünüyor” yorumu yapıldı. Metinde ŞİÖ’nün, Afganistan’ın terör, savaş ve uyuşturucudan arınmış, bağımsız, tarafsız, birleşik, demokratik ve barışçıl bir devlet olarak kurulmasını savunduğu açıklandı.

Uluslararası ticaret gündemini tartışma ve epeyce taraflı ticaret sisteminin kurallarını garanti altına almada kilit rol üstüne alan Dünya Ticaret Örgütü’nün (DTÖ) daha tesirli olması gerektiğine işaret edilen metinde, ayrıyeten DTÖ bünyesinde ıslahata gidilmesi daveti yapıldı. Bunun yanı sıra metinde, ŞİÖ ülkelerinin kendi maddelerine uygun olarak ve fikir birliği temelinde, üye ülkelerin topraklarında faaliyetleri yasaklanan terörist, ayrılıkçı ve aşırılık yanlısı örgütlere dair tek bir liste oluşturumasına yönelik ortak unsurlar ve yaklaşımlar geliştirmeye çalışacakları kaydedildi.