Rusya basınında geçen hafta: ‘Sovyetler Birliği’ni özleyenlerin sayısı artıyor’

bencede

New member
Hazal Yalın

Rusya’da geçen hafta Pravda.RU, Türkiye’nin Irak operasyonunu ele aldı. İzvestiya’da yazan Prof. Tamara Guzenkova, AB’nin Ukrayna’yı olağan şartlarda üyeliğe kabul edemeyeceğini, ancak mevcut durumda öngörüde bulunmanın zorluğunu vurguluyor. Gazeta.RU, Sovyetler Birliği’ne hasret duyanların sayısında artış olduğunu belirtiyor, RFKP’nin Sovyet bayrağının kabul edilmesi için verdiği kanun tasarısını kıymetlendiriyor. Rosbalt’a konuşan Aleksey Malaşenko ise Suudilerin eksen değiştireceği haberlerini kuşkuyla pahalandırıyor.



Rusya basınından derlemeler şöyle:

‘YÜZDE 67, SSCB’NİN DAĞILMASINDAN KEDER DUYUYOR’

“RFKP parlamento üyeleri tarafınca Duma’ya, Sovyetler Birliği bayrağını Rusya bayrağı olarak tayin edecek bir kanun tasarısı verildi. Parlamenterler, bayrağın değiştirilmesi talebini, Rusya’nın en büyük kamuoyu araştırma kuruluşu VTsİOM’un 2021 başında yaptığı bir çalışmaya dayandırdılar. Buna bakılırsa Rusya halkının yüzde 67’si SSCB’nin dağılmasından hüzün duyuyor. Tasarıyı imzalayan parlamenterlere nazaran, bugün bir referandum yapılsa halkın yüzde 73’ü eşit haklara sahip cumhuriyetlerin birliğinin bir daha kurulmasını kabul eder. RFKP tasarısında SSCB bayrağı, ‘barış güzellik ve büyük zaferlerin bayrağı’ olarak tanımlanıyor.

Komünist Partisi parlamenterlerinden Anjelika Glazkova, ‘mevcut durumda kızıl bayrağın bilhassa yeni olduğunu’ söylüyor ve Ukrayna silahlı kuvvetlerinin karşısına orak çekiçli bayrakla çıkan Ukraynalı büyükanneyi örnek gösteriyor. Farklı araştırmalara bakılırsa Rusya halkının neredeyse üçte ikisi (yüzde 62-63) SSCB’nin dağılmasından keder duyuyor.

‘FOM’ araştırmasına göre halkın yüzde 21’i SSCB’nin dağılmasından ıstırap duymuyor; bu oran ergenlerde yüzde 39’u, yüksek eğitim bakılırsanlerde yüzde 27’yi buluyor. Halkın yüzde 47’si yakın vakitte SSCB’yi oluşturan cumhuriyetlerin bir ortaya gelmesini gerçekçi bulmazken yüzde 45’i bu senaryoyu gerçekçi görüyor. Tıpkı araştırmaya bakılırsa halkın yüzde 52’si SSCB’nin bir daha kurulmasını istiyor, yüzde 31 ise buna karşı. Lakin halkın yüzde 74’ü bunu mümkün görmüyor; yüzde 17’si ise mümkün olduğunu düşünüyor. Halkın yüzde 59’u, SSCB’nin dağılmasının sorumlusu olarak o periyodun siyasetçilerini görüyor, yüzde 26’sı ise bunu SSCB’de ortaya çıkan çatışma ve sorunların doğal bir kararı sayıyor. İştirakçilerin yüzde 45’i, SSCB’nin dağılmasıyla Rusya’nın kaybettiğini, yüzde 32’si kazandığını düşünüyor.

Belarus’ta bu oranlar yüzde 41’e yüzde 28; Ukrayna’da ise tam bilakis, yüzde 65’e yüzde 11. Sovyetler Birliği’nin bir daha kurulmasını isteyenlerin en sık öne sürdüğü münasebetler ise şu biçimde: Yüzde 14’e bakılırsa ‘hayat daha uygun, kolay ve sıradanti’; yüzde 7’ye nazaran ‘insanlar içinde münasebetler daha yeterliydi, dostluk vardı’ ve ‘istikrar ve yarından itimat vardı’; yüzde 4’e nazaran ‘halkların birliği ve kenetlenmişliği vardı’; yüzde 3’e nazaran ‘cumhuriyetler içinde hudut yoktu’, ‘iş vardı’, ‘sosyal güvenlik, toplumsal garantiler vardı; devlet beşerler için telaş ediyordu’.

SSCB’nin bir daha kurulmasına karşı çıkanlar açısından oranlar şu biçimde: ‘Anlamsız, gereksiz, imkânsız’ yüzde 8; ‘bugünkü Rusya’da yaşamayı seviyorum’ yüzde 4; ‘birleşik bir devlette herkes Rusya’nın hesabından yaşar’ yüzde 3; ‘yasaklar, hak ve hürriyet kısıtlamaları geri döner’ yüzde 2. Sovyetler Birliği’nin dağılmasından hüzün duyanların buna en sık gösterdikleri niçinler de şöyleki: ‘Birleşik iktisadi sistem yok edildi’ yüzde 49; ‘büyük bir güce duyulan hasret’ yüzde 46; ‘toplumdaki artan güvensizlik ve yabancılaşma’ yüzde 36.” (G. Plakuçev / Gazeta.RU, 19 Nisan)

‘BATI, TÜRKİYE’NİN IRAK’A ASKERİ MÜDAHALESİNE TEPKİSİZ’


“Türkiye’nin Irak’taki Kürtlere karşı pazar günü başlatmış olduğu askeri operasyon, Rusya’nın Ukrayna’daki askeri operasyonuyla birebir maksatları güdüyor. Ancak ‘uluslararası toplum’ bu operasyonlara büsbütün öteki türlü reaksiyon gösteriyor. Rusya, kolektif Batı tarafınca bütün ölümcül günahlarla suçlandığı biçimde, ABD Dışişleri Bakanı Türkiye hakkında, bu ülkenin kurallara büsbütün uygun davrandığını söylemiş oldu.

Ünlü şarkiyatçı Gennadiy Avdeyev, Pravda.RU ile mülakatında, Rusya ordusunun neonaziler tarafınca sekiz yıldır terörize edilen Rus halkını koruduğunu söylemiş oldu; yani gaye sıradan ve anlaşılır: Tarihi haklar temelinde adaletin bir daha tesisi. ‘Ancak’ diyor Avdeyev, ‘Kürt sıkıntısı bu bölgenin tarihi ötürüsıyla fazlaca karmaşık. Sıkıntı şu ki, bu etnik epeyce kesimlilik Yakın Doğu’da kurumsallaşmış bir şey; Ermenilerin sorunları, Arapların sorunları, Arap-İsrail çatışması; sorun ezeli ve ‘buracıkta, derhal’ tahlili yok. Evet, Türkiye’nin yaptığı haksız. Ancak oraya birinci kere da müdahale etmiyor. Ayrıyeten doğu, isterse Yakın Doğu olsun, Avrupa değil.” (O. Lebedeva / Pravda.RU, 21 Nisan)

‘AB UKRAYNA’YI ÜYELİĞE KABUL EDER Mİ?’


“Ukrayna’nın AB entegrasyonu süreci neredeyse 30 yılı buluyor. Daha 1993’te, Leonid Kuçma’nın başkanlığında Kiev, AB’yi öncelik olarak tanımlamış ve AB’ye girmeyi stratejik maksat olarak tespit etmişti. bu biçimdedan beri bir fazlaca doküman imzalandı; bunlar içinde iştirak ve işbirliğiyle ilgili temel mutabakat (1994; 4 yıl daha sonra yürürlüğe girdi), Avrupa Komisyonu’nun Ukrayna hareket planı (1996), “Avrupa Entegrasyon Yolları” planı (2004), Ukrayna’nın “Doğu Ortaklığı” programına katılması (2009), AB İştirak Mutabakatı (2014) de var. 2015’te vizesiz rejime başlandığının ilanı da (aslında hayata geçirilmesi için iki yıla daha gerek vardı) zafer havasında yapılmıştı.

halbuki 2016’da Hollanda’da yapılan referandumda halkın yüzde 61’inin İştirak Mutabakatı’na karşı çıkması, Ukrayna için AB kapılarını belgisiz bir süreliğine kapatmıştı. Ukrayna 2021 şubatında AB’ye yükümlülüklerini yerine getirdiğini duyurdu. Bu da önemli itirazlara karşın Avrupa Parlamentosu tarafınca onaylandı. birebir vakitte üyelikle ilgili somut hiç bir şey söylenmedi. Bugün de Kiev’in derhal üyelik mutabakatının imzalanması talebine karşılık olarak Ursula von der Leyen, derin transformasyonlar gereği tekerlemesini yeniden etti. Unutmamak gerek ki, küçük bir ihtimal olsa bile AB şayet Ukrayna’yı saflarına katmaya karar verirse, bu, tam manasıyla, entegrasyon blokunun sonu manasına gelebilir.” (Tamara Guzenkova, Rusya Beşeri Bilimler Üniversitesi / İzvestiya, 18 Nisan)

‘SUUDİLER İSTİKAMET DEĞİŞTİRMESİ MUHTEMEL DEĞİL’


“The Wall Street Journal’a bakılırsa Ukrayna savaşı yüzünden ABD ve Suudi Arabistan içinde berbatlaşan bağlar, Suudi Arabistan’ı Moskova ve Pekin’e yakınlaştırabilir. WSJ, iki ülke içindeki bağların 2018’de Cemal Kaşıkçı’nın İstanbul’da öldürülmesinden daha sonra kritik bir noktada olduğunu yazıyor. Gazeteye göre Suudilerin, ABD’nin dünya piyasasında petrol fiyatını düşürmek için üretimi artırması talebini reddetmesi de buna tanıklık ediyor.

Rosbalt’ın görüştüğü, Dünya İktisadı ve Memleketler arası Münasebetler Enstitüsü’nden Aleksey Malaşenko ise bu görüşte değil: “hiç bir istikamet değişikliği kelam konusu olamaz. Suudi Arabistan’ın dış siyaseti fazlaca taraflılığa dayanıyor. Krallık, kendi ulusal menfaatlerini gözetiyor ve kendisi için kârlı olacak biçimde oynuyor. Bu niçinle Riyad’ın istikamet değişikliğinden kelam etmenin ciddiyeti yok. ABD ve Suudi Arabistan içindeki bağlantılar ileride de aşağı üst şimdiki üzere olacak. Veliaht prens Muhammed ibn Salman, hem ABD tıpkı vakitte Rusya ile bağlantı sürdürmeye devam edecek. Fakat bir nüans olduğu da hakikat. Amerikalılar Rusya aykırısı hareketler için ısrar ettikçe Suudiler sonlanıyor. Veliaht prens için bu bir tıp aşağılama. Hem o, hem etrafı, birebir vakitte BAE şöyleki diyorlar: Bize akıl vermeyi bırakın, siz olmadan da kendi yolumuzu buluruz. Riyad ile Washington içindeki tansiyon Rusya’nın avantajına. Lakin Amerikalıların nasıl davranacakları da öbür sıkıntı. Şayet daha taktik, diplomatik davranırlar, Suudiler de onların yaklaşımında kendilerine yönelik saygısızlık görmezlerse durum öbür türlü olur. Her halükârda Suudi Arabistan’da istikamet değişikliği kelam konusu değil. Suudiler batıya yakın kalacaklar; yalnız Amerika’ya olduğundan hayli Avrupa’ya yakın. Suudiler artık petrol üretimini Rusya’ya sevgilerinden değil, bağımsız olduklarını ABD’ye göstermek için artırmıyorlar.” (A. Jelenin / Rosbalt, 22 Nisan)