bencede
New member
Orysia Lutsevych
“Putin başarısız olmalı.” Bunlar, İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ın sarf ettiği kelamlar.
Bunu yapmanın yolu, şu ana dek uygulanan zayıf yaptırımlar ve yarım yamalak önlemler değil, topyekûn bir ekonomik savaş olabilir. Ukrayna’nın direnişine devam etmesini, Rusya’nın zayıflamasını ve başarısızlığa uğramasını sağlamak ismine savaş dışında kalan tüm siyasi, diplomatik, askeri ve ekonomik araçlar bir eşgüdüm ortasında alana sürülmeli. Ukrayna silahlı kuvvetlerine silah, gereç ve istihbarat sağlamak büyük değer taşıyor. Ama Putin’in bu savaşı sürdürme kapasitesini sekteye uğratmak doğrultusunda bir ekonomik savaş yürütmek için şu anda epeyce daha fazla şeyin yapılması gerekiyor.
Batı ile yürüttüğü ticareti sonlandırarak Rusya’nın devlet gelirlerini yok etmemiz gerek. ABD, İngiltere ve AB her gün Rusya’dan 700 milyon doları aşkın ölçüde petrol, gaz ve öteki mallar satın alıyor. Emtia ticareti kelam konusu olduğunda hayati kıymete sahip olan Rusya’nın en büyük kamu şirketlerinden bir kısmına hâlâ yaptırım uygulanmıyor. Başta Almanya ve İtalya olmak üzere, Avrupa ekonomileri artık Rus gazının olmadığı bir hayata hazırlanmaya başlamalı ve tam bir ambargo tehdidinde bulunmalı.
FİNANS SİSTEMİ BÜSBÜTÜN SAF DIŞI BIRAKILMALI
Finans alanında, Belarus ve Rus bankalarının tamamına karşı kapsamlı yaptırımlar uygulamalıyız ve bunları ABD’nin özel olarak belirlenmiş ulusal listesine eklemeliyiz; bu adım servetlerini bloke edecek ve ABD’deki rastgele bir insanın onlarla ticaret yapmasını yasadışı hale getirecek. Tüm Rus ve Belarus bankalarının dünyadaki ana bankacılık iletileşme servisi olan SWIFT ile teması kesilmeli. Ruble kullanmasına yaptırımlar uygulanmalı, yani ruble cinsinden hiç bir süreç yaptırılmamalı ve aslında Ruble ile ticaret engellenmeli; ABD ve İngiltere kamu dalına dahil emeklilik fonlarının Rus yatırım fonlarını elinde tutması konusunda tam bir yasak getirilmeli. Rusya ile kontaklı kripto para cüzdanları tespit edilerek el konulmalı.
Ve son olarak, Rus siyasi, ekonomik ve askeri seçkinlerine dahil olan 5 bin bireye ve ailelerine İngiltere, ABD ve AB’den vize verilmesi yasaklanmalı. Bu imkânlar, Vladimir Putin’in başlatmış olduğu savaşa katılmadığını ve bakılırsavinden istifa ettiğini kamuoyuna duyuran herkese iade edilmeli. Şayet Ukrayna’daki askeri operasyonu denetim eden beşerler farklı bir çıkış yolu arıyorlarsa, artık ülkelerinden kaçarak, Ukrayna’yı amaç alan saldırganlığa dair özel bir mahkeme tarafınca soruşturulması gereken savaş hataları bağlamında dokunulmazlık kazanabilirler.
Yaptırımların işe yaradığını biliyoruz. Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırısının birinci günlerinde ABD, AB ve İngiltere hızlı formda harekete geçti; Rusya Merkez Bankası’nın toplam 638 milyar dolar fiyatındaki rezervlerinin büyük bir kısmını dondurmak gerçek bir darbe oldu. Bankanın sahip olduğu döviz rezervlerinin yaklaşık 403 milyar dolarlık kısmı dolar, euro, sterlin ve başka Batı para ünitelerinde tutuluyor. Rusya artık bu birikimlerini kullanamıyor. Bir küme Rus bankası, ülkenin AB’den ve AB’ye ithalat ve ihracat yapmasını sert bir halde engelleyecek olan bir adımla SWIFT ödeme sisteminden çıkarıldı. Rus bankacılık bölümünün neredeyse yüzde 80’i şu anda ABD yaptırımlarıyla yüz yüze.
Bu önlemlerin Rusya iktisadı üzerinde yarattığı tesir daha şimdiden hayli büyük ve vakit geçtikçe daha da berbat hale gelecek. Londra Menkul Değerler Borsası’nda süreç bakılırsan Rus şirketlerinin piyasa pahası yüzde 98 oranında azaldı, rublenin bedeli düşmeye devam ediyor ve hâlihazırda pahasının yüzde 40’ını kaybetmiş durumda. Rusya Merkez Bankası sermaye kontrolü uygulayarak ve faiz oranını yüzde 20’ye, yani iki katına çıkararak umutsuz halde rubleyi desteklemeye çalışıyor.
BATI’DAN SOYUTLANMIŞ BİR PARYA DEVLET
Rus liderliği artık parya* bir devleti haline geldi. Kişisel mali yaptırımlar yürürlüğe girdi ve seyahat yasakları getirilmesi gündemde. Putin’in dış ülkelerdeki serveti, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Rusya Güvenlik Konseyi’nin üyelerininkilerle bir arada donduruldu. AB, Donetsk ve Lugansk’ın tanınması doğrultusunda oy kullanan 351 parlamento üyesine de yaptırım uyguluyor. Putin’le yakın bağda olan onlarca milyarder oligark servetlerinin dondurması ve seyahat yasakları üzere yaptırımlara maruz kalıyor. tıpkı vakitte, ne yazık ki İngiltere’nin yaptırım listesi utanç verici halde hudutlu ve bu cinsten sırf üç kişiyi kapsıyor. Öbür yandan, İngiltere hükümeti, en zirvedeki oligarklara karşı adım atmasına imkan sağlayacak yeni yasalar üzerinde çalışıyor.
Özel kesimde de dalgalar yükseliyor: Çok-uluslu şirketler artık Rusya’yı zehirli bir pazar olarak görüyor. Büyük güç, teknoloji, tüketim malları, araba ve uçak üreticileri Rusya’dan çekiliyor. Rus mallarını boykot etmek hedefiyle başlatılan global bir kampanya, şirketlerin tamamı üzerinde saldırgan devletle işbirliğinden vazgeçmeleri doğrultusunda bir baskı yaratıyor. Norveç’in devasa varlık fonu, Rusya’daki 3 milyar dolarlık yatırımlarını bir gecede kıymetsiz ilan etti. Bu adım, ellerinde Rus varlıklarını tutan özel ve emeklilik fonları açısından başlarına neyin geleceğinin küçük bir habercisi niteliğinde.
Bu uğraşların hepsi de yanlışsız bir tarafta ilerliyor; ama Putin Ukrayna’daki terör savaşını ağırlaştırdığı için bunların da ağırlaşmaları gerek. Kolay ve süratli adımlardan biri, ABD’nin birinci yaptırımların devreye girmesi için uyguladığı bir aylık âlâ niyet mühletinin iptal edilmesi olabilir.
ASKER-SİVİL AYRIMI YAPMADAN VURUYORLAR
Putin’in Ukrayna’ya savaş açtığını ve uykudaki kentleri bombaladığını unutmayalım. Neo-emperyalist heveslerini, iktidarda kalıcı olma isteğini ve global dünya nizamından geriye kalanları büsbütün yok etme niyetini tatmin etmek emeliyle bir savaş başlatmaya karar verdi.
Ukrayna’da şahit olduğumuz durum, İkinci Dünya Savaşı’ndan beridir Avrupa’da görülmeyen bir olay. Putin’in Kiev’e düzenlediği ‘Blitzkrieg’** saldırısı başarısızlığa uğradı ve Ukrayna silahlı kuvvetleri Rus ordusunu savaş meydanında başarılı halde engelliyor. Kremlin şu anda Mariupol ve Harkov üzere büyük kentlerin etrafını sarıyor ve Irpin, Hostomel ve Bucha üzere daha küçük ölçekli kentlerde taş üstünde taş bırakmıyor. Rus askerleri kaçmaya çalışan sivilleri öldürüyor. Cenevre Mukaveleleri kapsamında yasaklanan misket bombalarının kullanılması da dahil olmak üzere, sivil yerleşim alanlarının kasıtlı halde gaye alındığına ait deliller mevcut. Rusya, üzerinde anlaşılan ateşkesleri ihlal ediyor ve 200 bin bayan ve çocuk mutabakata varılan insani koridorları kullanarak Mariupol’dan çıkamıyor. Ve ilerleyen haftalarda durum daha da berbat hale gelecek.
Yani evet, Putin başarısız olmalı. tıpkı vakitte, Batı bunun gerçekleşmesini sağlayacak yüreği kendinde bulmak zorunda. Şayet karada postallar ve havada uçuşa yasak bölge planları masadan kalkacaksa, Batı’nın demokrasi ve özgürlüğü savunmak ismine bu savaşa vereceği cevap ekonomik bir savaş olmalı. Şayet şu anda Ukrayna Avrupa’nın geri kalan kısmını savaşın dehşetinden koruyorsa, herkes tarafınca paylaşılması gereken bedeller ve hem de yararlar kelam konusu. Batı’nın vereceği takviyeyle Ukrayna, Rusya’nın çabucak yanı başında Avrupa’nın güvenliği için bir kilit taşı ve bir daha açık demokratik bir toplum haline gelebilir.
Putin’in başarısız olmasını sağlayarak, özetlemek gerekirse, Putinizm’in ve yanı sıra acımasız bir askeri gücün eski bir sömürge idaresini bir daha tesis etmek hedefiyle kullanılabileceği fikrinin de başarısızlığa uğramasını sağlıyoruz.
*Parya; en koyu biçimiyle Hindistan’da görülen kast tertibine nazaran, kast dışı kalan, hiç bir toplumsal sınıftan olmayan, her türlü haktan mahrum olan insanları nitelendiren terim.[ç.n]
**Blitzkrieg; İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi ordusunun yaptığı ani ve büyük hücum stiline verilen isim, Türkçeye ‘Yıldırım Harekâtı’ olarak çevrilebilir.[ç.n.]
Makalenin yepyenisi The Guardian gazetesinde yayımlanmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)
“Putin başarısız olmalı.” Bunlar, İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ın sarf ettiği kelamlar.
Bunu yapmanın yolu, şu ana dek uygulanan zayıf yaptırımlar ve yarım yamalak önlemler değil, topyekûn bir ekonomik savaş olabilir. Ukrayna’nın direnişine devam etmesini, Rusya’nın zayıflamasını ve başarısızlığa uğramasını sağlamak ismine savaş dışında kalan tüm siyasi, diplomatik, askeri ve ekonomik araçlar bir eşgüdüm ortasında alana sürülmeli. Ukrayna silahlı kuvvetlerine silah, gereç ve istihbarat sağlamak büyük değer taşıyor. Ama Putin’in bu savaşı sürdürme kapasitesini sekteye uğratmak doğrultusunda bir ekonomik savaş yürütmek için şu anda epeyce daha fazla şeyin yapılması gerekiyor.
Batı ile yürüttüğü ticareti sonlandırarak Rusya’nın devlet gelirlerini yok etmemiz gerek. ABD, İngiltere ve AB her gün Rusya’dan 700 milyon doları aşkın ölçüde petrol, gaz ve öteki mallar satın alıyor. Emtia ticareti kelam konusu olduğunda hayati kıymete sahip olan Rusya’nın en büyük kamu şirketlerinden bir kısmına hâlâ yaptırım uygulanmıyor. Başta Almanya ve İtalya olmak üzere, Avrupa ekonomileri artık Rus gazının olmadığı bir hayata hazırlanmaya başlamalı ve tam bir ambargo tehdidinde bulunmalı.
FİNANS SİSTEMİ BÜSBÜTÜN SAF DIŞI BIRAKILMALI
Finans alanında, Belarus ve Rus bankalarının tamamına karşı kapsamlı yaptırımlar uygulamalıyız ve bunları ABD’nin özel olarak belirlenmiş ulusal listesine eklemeliyiz; bu adım servetlerini bloke edecek ve ABD’deki rastgele bir insanın onlarla ticaret yapmasını yasadışı hale getirecek. Tüm Rus ve Belarus bankalarının dünyadaki ana bankacılık iletileşme servisi olan SWIFT ile teması kesilmeli. Ruble kullanmasına yaptırımlar uygulanmalı, yani ruble cinsinden hiç bir süreç yaptırılmamalı ve aslında Ruble ile ticaret engellenmeli; ABD ve İngiltere kamu dalına dahil emeklilik fonlarının Rus yatırım fonlarını elinde tutması konusunda tam bir yasak getirilmeli. Rusya ile kontaklı kripto para cüzdanları tespit edilerek el konulmalı.
Ve son olarak, Rus siyasi, ekonomik ve askeri seçkinlerine dahil olan 5 bin bireye ve ailelerine İngiltere, ABD ve AB’den vize verilmesi yasaklanmalı. Bu imkânlar, Vladimir Putin’in başlatmış olduğu savaşa katılmadığını ve bakılırsavinden istifa ettiğini kamuoyuna duyuran herkese iade edilmeli. Şayet Ukrayna’daki askeri operasyonu denetim eden beşerler farklı bir çıkış yolu arıyorlarsa, artık ülkelerinden kaçarak, Ukrayna’yı amaç alan saldırganlığa dair özel bir mahkeme tarafınca soruşturulması gereken savaş hataları bağlamında dokunulmazlık kazanabilirler.
Yaptırımların işe yaradığını biliyoruz. Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırısının birinci günlerinde ABD, AB ve İngiltere hızlı formda harekete geçti; Rusya Merkez Bankası’nın toplam 638 milyar dolar fiyatındaki rezervlerinin büyük bir kısmını dondurmak gerçek bir darbe oldu. Bankanın sahip olduğu döviz rezervlerinin yaklaşık 403 milyar dolarlık kısmı dolar, euro, sterlin ve başka Batı para ünitelerinde tutuluyor. Rusya artık bu birikimlerini kullanamıyor. Bir küme Rus bankası, ülkenin AB’den ve AB’ye ithalat ve ihracat yapmasını sert bir halde engelleyecek olan bir adımla SWIFT ödeme sisteminden çıkarıldı. Rus bankacılık bölümünün neredeyse yüzde 80’i şu anda ABD yaptırımlarıyla yüz yüze.
Bu önlemlerin Rusya iktisadı üzerinde yarattığı tesir daha şimdiden hayli büyük ve vakit geçtikçe daha da berbat hale gelecek. Londra Menkul Değerler Borsası’nda süreç bakılırsan Rus şirketlerinin piyasa pahası yüzde 98 oranında azaldı, rublenin bedeli düşmeye devam ediyor ve hâlihazırda pahasının yüzde 40’ını kaybetmiş durumda. Rusya Merkez Bankası sermaye kontrolü uygulayarak ve faiz oranını yüzde 20’ye, yani iki katına çıkararak umutsuz halde rubleyi desteklemeye çalışıyor.
BATI’DAN SOYUTLANMIŞ BİR PARYA DEVLET
Rus liderliği artık parya* bir devleti haline geldi. Kişisel mali yaptırımlar yürürlüğe girdi ve seyahat yasakları getirilmesi gündemde. Putin’in dış ülkelerdeki serveti, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Rusya Güvenlik Konseyi’nin üyelerininkilerle bir arada donduruldu. AB, Donetsk ve Lugansk’ın tanınması doğrultusunda oy kullanan 351 parlamento üyesine de yaptırım uyguluyor. Putin’le yakın bağda olan onlarca milyarder oligark servetlerinin dondurması ve seyahat yasakları üzere yaptırımlara maruz kalıyor. tıpkı vakitte, ne yazık ki İngiltere’nin yaptırım listesi utanç verici halde hudutlu ve bu cinsten sırf üç kişiyi kapsıyor. Öbür yandan, İngiltere hükümeti, en zirvedeki oligarklara karşı adım atmasına imkan sağlayacak yeni yasalar üzerinde çalışıyor.
Özel kesimde de dalgalar yükseliyor: Çok-uluslu şirketler artık Rusya’yı zehirli bir pazar olarak görüyor. Büyük güç, teknoloji, tüketim malları, araba ve uçak üreticileri Rusya’dan çekiliyor. Rus mallarını boykot etmek hedefiyle başlatılan global bir kampanya, şirketlerin tamamı üzerinde saldırgan devletle işbirliğinden vazgeçmeleri doğrultusunda bir baskı yaratıyor. Norveç’in devasa varlık fonu, Rusya’daki 3 milyar dolarlık yatırımlarını bir gecede kıymetsiz ilan etti. Bu adım, ellerinde Rus varlıklarını tutan özel ve emeklilik fonları açısından başlarına neyin geleceğinin küçük bir habercisi niteliğinde.
Bu uğraşların hepsi de yanlışsız bir tarafta ilerliyor; ama Putin Ukrayna’daki terör savaşını ağırlaştırdığı için bunların da ağırlaşmaları gerek. Kolay ve süratli adımlardan biri, ABD’nin birinci yaptırımların devreye girmesi için uyguladığı bir aylık âlâ niyet mühletinin iptal edilmesi olabilir.
ASKER-SİVİL AYRIMI YAPMADAN VURUYORLAR
Putin’in Ukrayna’ya savaş açtığını ve uykudaki kentleri bombaladığını unutmayalım. Neo-emperyalist heveslerini, iktidarda kalıcı olma isteğini ve global dünya nizamından geriye kalanları büsbütün yok etme niyetini tatmin etmek emeliyle bir savaş başlatmaya karar verdi.
Ukrayna’da şahit olduğumuz durum, İkinci Dünya Savaşı’ndan beridir Avrupa’da görülmeyen bir olay. Putin’in Kiev’e düzenlediği ‘Blitzkrieg’** saldırısı başarısızlığa uğradı ve Ukrayna silahlı kuvvetleri Rus ordusunu savaş meydanında başarılı halde engelliyor. Kremlin şu anda Mariupol ve Harkov üzere büyük kentlerin etrafını sarıyor ve Irpin, Hostomel ve Bucha üzere daha küçük ölçekli kentlerde taş üstünde taş bırakmıyor. Rus askerleri kaçmaya çalışan sivilleri öldürüyor. Cenevre Mukaveleleri kapsamında yasaklanan misket bombalarının kullanılması da dahil olmak üzere, sivil yerleşim alanlarının kasıtlı halde gaye alındığına ait deliller mevcut. Rusya, üzerinde anlaşılan ateşkesleri ihlal ediyor ve 200 bin bayan ve çocuk mutabakata varılan insani koridorları kullanarak Mariupol’dan çıkamıyor. Ve ilerleyen haftalarda durum daha da berbat hale gelecek.
Yani evet, Putin başarısız olmalı. tıpkı vakitte, Batı bunun gerçekleşmesini sağlayacak yüreği kendinde bulmak zorunda. Şayet karada postallar ve havada uçuşa yasak bölge planları masadan kalkacaksa, Batı’nın demokrasi ve özgürlüğü savunmak ismine bu savaşa vereceği cevap ekonomik bir savaş olmalı. Şayet şu anda Ukrayna Avrupa’nın geri kalan kısmını savaşın dehşetinden koruyorsa, herkes tarafınca paylaşılması gereken bedeller ve hem de yararlar kelam konusu. Batı’nın vereceği takviyeyle Ukrayna, Rusya’nın çabucak yanı başında Avrupa’nın güvenliği için bir kilit taşı ve bir daha açık demokratik bir toplum haline gelebilir.
Putin’in başarısız olmasını sağlayarak, özetlemek gerekirse, Putinizm’in ve yanı sıra acımasız bir askeri gücün eski bir sömürge idaresini bir daha tesis etmek hedefiyle kullanılabileceği fikrinin de başarısızlığa uğramasını sağlıyoruz.
*Parya; en koyu biçimiyle Hindistan’da görülen kast tertibine nazaran, kast dışı kalan, hiç bir toplumsal sınıftan olmayan, her türlü haktan mahrum olan insanları nitelendiren terim.[ç.n]
**Blitzkrieg; İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi ordusunun yaptığı ani ve büyük hücum stiline verilen isim, Türkçeye ‘Yıldırım Harekâtı’ olarak çevrilebilir.[ç.n.]
Makalenin yepyenisi The Guardian gazetesinde yayımlanmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)