Pandora Dokümanları belirtildi: Bu sefer maksat Rus milyarderler, eski bakanlar, milletvekilleri…

bencede

New member
Memleketler arası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ) Rusya’nın Ukrayna’ya ataklarının akabinde Kremlin ile irtibatı olan şahısların zımnî servetini ve offshore hesaplarını içeren Pandora Papers dokümanlarını yayımladı.

800’den çok Rus vatandaşına ait şirket isimleri ve öteki bilgiler, sıklıkla Rus müşterilere hizmet veren Seyşeller merkezli Alpha Consulting Ltd.’den geliyor. Datalar, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in müttefikleriyle kontaklı şirketler ve global yaptırımlardan kaçmak için kullanılabilecek şeffaf olmayan işletmelerin gerisinde varlıkları barındıran başka Rus siyasi figürleri hakkında yeni keşfedilen detayları içeriyor.



Alpha Consulting 2008 yılında, Moskova’dan bir Hint Okyanusu ada ülkesi olan Seyşeller’e taşınan ve eşi Roy Delcy ile bir arada firmayı açan Rus mütercim Victoria Valkovskaya tarafınca kuruldu. Offshore kesiminde tipik olduğu üzere, firma, paravan şirketlerin gerçek sahiplerini örtbas etmeye yardımcı olmak için resmi kurumsal evrak işlerine kelamda yöneticiler yahut vekiller sağlıyor. Şirket, 2019 yılında müşteri tabanının yüzde 75’inin Rus olduğunu bildirdi.

Açıklanan evraklara bakılırsa, sızdırılan Alpha Consulting bilgileri içinde bulunan 2 binden çok offshore şirket ve vakfın yüzde 40’ının bir yahut daha fazla Rus sahibi var. Veritabanı, Rusya ile ilişkileri olan 11 binden çok varlık hakkında ayrıntıları içeriyor. Pandora Papers dokümanları yaklaşık 3 bin 700 şirketi 4 bin 400’den çok Rus vatandaşıyla ilişkilendiriyor. Bu sayı evraklarda yer alan milletler içinde en yükseği. Ruslar, sızıntıda ortaya çıkan tüm şirketlerin ve öbür hukuksal bireylerin yaklaşık yüzde 14’ünü denetim ediyor.


Pandora Papers evraklarında, Rus eski bakanlar, Rus parlamentosunun eski üyeleri (Duma) ve bir lider adayı da dahil olmak üzere Rus siyasi figürlerinin 163 farklı iştirake sahip olduğunu gösteriyor. Argümana göre, bu, öbür rastgele bir ülkeden siyasetçilerin sahip olduğu şirketlerden daha fazla. Siyasetçilere ek olarak, dokümanlarda 45’ten çok milyarder yer alıyor. Kayıtlar, 2021’de toplam net pahası Rusya’nın gayri safi yurtiçi hasılasının yüzde 15’ine eşit olan en az 42 Rus milyarderin isimlerini içeriyor. Bu milyarderlerden en az 12’si son yaptırımların gayesi oldu.

PUTİN’İN ESKİ İRTİBAT BAKANI DA LİSTEDE

Dokümanlara nazaran, büyük Rus petrol şirketi RussNeft’in kurucusu ve eski Duma üyesi olan Mikail Gutseriev ve bir öbür eski Duma üyesi olan kardeşi Sait-Salam Gutseriev, finansal hizmet sağlayıcıları Alcogal ve Dadlaw tarafınca kayıtlı 84 offshore şirkete bağlı. Bu iki isim dokümanlarda en çok offshore şirkete sahip olan Rus siyasetçiler olarak göze çarpıyor.

Dokümanlara nazaran, Putin’in eski irtibat bakanı Leonid Reiman bakanlığı sırasında Rusya’nın telekom sanayisindeki büyük çıkarları denetim etmek için paravan olarak bir offshore yatırım fonu kullandı. Reiman ise devlet telekom varlıklarına sahip olduğunu daima olarak reddetti.

2021’DE RUSYA’NIN EN ZENGİNİ MORDASHOV VE MUHASEBE FİRMASI PwC

Listede yer alan bir diğer isim, 2021’de Rusya’nın en zengini olan Alexei Mordashov. Mordashov’un ana şirketi Severstal, ülkenin en büyük çelik üreticilerinden biri ve Rus ordusu için zırhlı araçlar ve denizaltılar için çelik üretiyor. Sızan belgeler, dünyanın en büyük ikinci muhasebe firmasının Mordashov’un 2021 yılına kadar, Forbes’in kestirimi 29 milyar dolar ile Rusya’nın en zengini bulunmasına nasıl yardımcı olduğunu ortaya koyuyor.

Buna bakılırsa, PwC, çelik hükümdarı Mordashov’a ve Putin periyodunda büyüyen oligarklara hizmet eden düzinelerce Batılı muhasebe ve hukuk firması içinde en üst sıralarda yer alıyor. Dokümanlara nazaran, PwC, Mordashov’a bağlı bir holding şirketinin Britanya Virjin Adaları’nda ve öbür yerlerde 65’ten çok paravan şirket kurmasına ve yönetmesine yardımcı oldu.

Mordashov’un bu offshore şirketler ağını Avrupa şirketlerine yatırım yapmak ve Rusya ortasında çelik sanayisinin ötesinde kömür, kereste ve medya sanayilerinde büyük hisseler almak için kullandığını gösteriyor. Bilinmeyen kayıtlar hem de bu offshore şirketlerinin karanlık ve kuşkulu yollarla dünya çapında büyük meblağlarda para hareket ettiren süreçlerde bulunduğunu da gösteriyor. Bunlar, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in en yakın iş ortaklarından biriyle irtibatlı şirketleri içeren en az dört süreci de içeriyor.

‘KIBRIS MERKEZLİ HOLDİNG ŞİRKETİYLE BAĞLANTILI’

Ayrıyeten, PwC Alexei Mordashov ve hayat arkadaşı Marina Mordashova’ya kriz vakit içinderında, yaptırımlar üzere, paravan şirketlerinin mülkiyetini bir daha yapılandırmalarında yardımcı oldu. Bu şirketlerin birçok, Mordashov’un Kıbrıs merkezli holding şirketi Unifirm Ltd.’ye bağlı. Dokümanlara bakılırsa Kıbrıs, varlıklı Ruslar için favori bir offshore merkezi. Mordashov, Rusya’nın 24 Şubat’ta başlayan Ukrayna’yı işgaline cevap olarak Avrupa Birliği ve Birleşik Krallık tarafınca yaptırım uygulanan ve sayıları giderek artan Rus oligarklarından biri.

GÜÇ DEVİYLE KONTAKLI İSİMLER DE LİSTEDE

Ukrayna’daki savaştan evvelki senelerda PwC, 124 büyük şirket de dahil olmak üzere 2.000’den çok Rus işletmesiyle çalıştığını bildirdi. Bunlar içinde Rus güç devi Gazprom, Rusya’nın en büyük devlet bankası olan Sberbank ve basında çıkan haberlere göre Putin’in eski damadı Kirill Shamalov tarafınca denetim edilen petrokimya devi Sibur da var. Buna nazaran PwC’nin Singapur ünitesi, Putin’in eski yardımcısı Kirill Androsov’un yatırım fonunun ve Androsov’un fonunun yatırım yaptığı Londra merkezli bir petrol şirketinin denetçisiydi. PwC, 2017 yılında Belçika, İspanya, Yunanistan ve ABD’de argüman edilen mali hatalar niçiniyle soruşturulan Putin müttefiki milyarder Oleg Deripaska’nın emlak işinin bir kısmını de denetledi.

Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline cevap olarak PwC, firmanın Rus ünitesinin artık global ağıyla bir ilişkisinin kalmadığını ve Rusya haricindeki bağlı kuruluşlarının “yaptırımlara tabi olan Rus kuruluşları yahut bireyleri için” çalışmayacağını duyurdu.

SÜLEYMAN KERİMOV VE GÜÇ VARLIKLARI DOKÜMANLARDA

Evraklardaki bir diğer oligark Süleyman Kerimov. Kerimov, Sovyetler Birliği’nin çöküşünden daha sonra Rus bankalarındaki güç varlıklarını ve büyük paylarını satın alarak servet kazanan bir altın hükümdarı. bununla birlikte Rusya parlamentosunun bir üyesi ve Rusya’nın Ukrayna’yı işgal ettiği gün Putin tarafınca Moskova’ya çağrılan seçkin bir kuvvetli oligark kümesinden biri. 2016 Panama Papers evraklarına göre, Kerimov’un Putin’in kapalı servetini elinde tuttuğuna inanılan saklı bir finansal ağı var.

Kerimov’a bağlı paravan şirketler ağı ve kusurlu bir banka ikaz sistemi, Batı hükümetlerinin Kremlin kontaklı para avında karşılaştıkları zorluklara işaret ediyor. Altı yıl boyunca BNY Mellon bankası, ABD makamlarına toplam 700 milyon doları aşan banka havaleleri hakkında bir dizi ikaz gönderdi. Lakin banka, kimin parasının hareket halinde olduğunu bulamamıştı. Evraklara göre, fonlar, Kerimov ile bağlı geniş bir offshore imparatorluğunun kesimiydi.

Para transferlerinin merkezinde yer alan isim, Kerimov ile yakın bağları olan İsviçreli bir finansör olan Alexander Studhalter. Dokümanlara göre, Studhalter, İsviçre’deki kasabasında bir dövme sanatkarını Kerimov’a bağlı firmalara 300 milyon dolardan fazla transfer yapan bir paravan şirketin sahibi olarak gösterdi ve Kerimov’un yeğenini, özel bir Boeing 737 de dahil olmak üzere iki özel jeti finanse eden öbür bir firmanın tek hissedarı olarak listeledi. Toplamda, kayıtlar, Kerimov’un ailesinin sahip olduğu firmalar ile Studhalter’in sahibi olduğu yahut yönettiği paravan şirketler içindeki süreçlerde milyarlarca dolarlık süreci tanımlıyor. Bu süreçlere ek olarak, 2012-2015 yılları içinde Britanya Virjin Adaları firması Fren Küresel Corp.’tan Kerimov’un ailesi tarafınca denetim edilen bir şirkete yaklaşık 3 milyar dolarlık kredi verildi.

OFFSHORE SİSTEMİNE KARIŞAN RUS BANKALARININ YÖNETİCİLERİ DE VAR

Pandora Papers evrakları, son on yılda Rusya’nın en büyük beş finans kuruluşundan (Sberbank, Alfa Bank, VTB, Gazprombank ve VEB) sekiz yöneticinin uzak ülkelerdeki servetlerini saklamak için offshore finans sisteminin kapalılığından yararlandığını da ortaya koyuyor. Kayıtlara göre, Rusya’nın dünyanın geri kalanıyla bağlantıları giderek gerginleşirken, sekiz bankacı da son senelerda çeşitli offshore süreçlerine karıştı.

Sızan kayıtlara nazaran bankacılardan üçü, Londra ve Kıbrıs’taki lüks mülklere yatırım yapmak için offshore paravan şirketleri kullandı. Başka dördü ise en az 2 milyar dolarlık offshore şirketlerle işbirliği yaptı. Dokümanlar ayrıyeten, Rusya’nın en büyük bankası olan Sberbank’ın CEO’su Herman Gref’in, 2015 yılında Singapur’da bir dizi offshore şirkete bağlı 75 milyon dolarlık aile sermayesini bir daha yapılandırmak için kullandığını gösteriyor.

RUS OLİGARKLARA YARDIM EDEN BATILI FİRMALAR DA EVRAKLARIN KONUSU

Dokümanlar son olarak, Rus oligarkların bu kadar büyümesinde ve yasadışı süreç yapmalarında kimlerin onlara yardım ettiğini de ortaya koyuyor. Kayıtlar, satın aldıkları her şey için şu anda yaptırımlar altındaki Rusların Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika’daki küçük bir profesyoneller ordusunun hizmetlerine güvendiğini gösteriyor: Kontrat yazmak için avukatlar, sigorta satmak için komiteciler, parayı taşımak için bankacılar, muhasebeciler, anahtarları teslim etmeleri için gemi imalcileri.

PUTİN’İN JUDO PARTNERİNİN DE PARAVAN ŞİRKETİ VAR

2011 yılında Putin’in judo partneri milyarder Arkady Rotenberg offshore hukuk firması Appleby tarafınca Britanya Virjin Adaları’nda kurulan bilinmeyen bir paravan şirket aracılığıyla bir jet satın aldı. Arkady’nin kardeşi Boris de emsal bir düzenlemeyle bir jet aldı. Kanada’daki Bombardier şirketi jeti Rotenberg’in offshore şirketine sattı. Ernst & Young (EY) şirketi vergiler konusunda tavsiyelerde bulundu. Meyer Avocats şirketine bağlı İsviçreli avukatlar yasal tavsiyelerde bulundu ve Avusturya’daki Avcon Jet jetin bakımını üstlendi. İskoçya Kraliyet Bankası’nın Man Adası şubesi Rotenberg’in şirketi için bir hesap açtı.

2009’da, Rus gaz ve petrokimya milyarderi Gennady Timchenko, Lena yatını 18 milyon dolardan fazla satın almak için bâtın bir offshore şirketi kullandı. Britanya Virjin Adaları’nda faaliyet gösteren offshore hukuk firmaları Aleman, Cordero, Galindo & Lee, Timchenko’nun Karayipler’de bir paravan şirket kurmasına yardım etti. İtalyan gemi imalcisi Sanlorenzo SPA, oligarkın offshore şirketi ile bir mukavele imzalayarak 130 metrelik yatı inşa etti. Timchenko’nun offshore şirketini temsil eden iki hukuk firması vardı: Londra’daki Clyde & Co. ve Monako merkezli Moores Rowland.

2010’da Rus gaz şirketi Gazprom, 157 metrelik bir yatı 25 milyon dolardan fazla bir paraya satın aldı. Kayıtlara nazaran jakuzili yat Gazprom konukları ve çalışanları içindi. 2016’da Gazprom, vergi cennetleri Singapur, Britanya Virjin Adaları ve Lihtenştayn’daki üç yeni paravan şirketle mülkiyet yapısını karmaşıklaştırdı. Kayıtlara bakılırsa, Asiaciti de dahil olmak üzere şirketler, yat için hizmet sağlarken Gazprom’un yaptırımlar altında olduğunu biliyorlardı. Yatın sahibi olan bir paravan şirketin denetçileri, Singapur’daki Robert Yam & Co. idi ve yatın çalışması hakkında bir saklılık muahedesi imzaladı. Büyük bir hukuk firması olan KhattarWong LLP, paravan şirkete tavsiyelerde bulundu. Yatın ardındaki Singapurlu bir şirket olan Winable Investments Pte Ltd., İsviçre’de CIM Bankası hesap açtı. (DIŞ HABERLER)