Güç ve gemicilik kesimlerinde ‘stokçuluk’ periyodu

bencede

New member
Rusya-Ukrayna savaşının gölgesinde güç ve gemi nakliyeciliği piyasasındaki son gelişmeleri pahalandıran Yunanistanlı ve Kıbrıslı kaynaklar, her iki dalda ‘tarihi gelişmelerin yaşandığını’, güç ve gemi taşımacılığındaki çalkantının ‘daha başlangıç safhasında olduğunu’ bildirdi. Geçtiğimiz günlerde Kıbrıs’ta bir ortaya gelen gemi nakliyeciliği dalından bir küme temsilci, bölümdeki yeni olumlu gelişmeleri ‘tarihi sıçrama’ olarak nitelendirdi.

İki ülkenin büyük armatörlerine yakın duran isimler, Ukrayna’daki savaşın birkaç ay içerisinde güç ve gemi nakliyeciliği dalındaki dataları ve gerçekleri altüst ettiği ihtarında bulundu. Deniz nakliyatından kaynaklar, “Şubat ayında Ukrayna’da başlayan savaş daha sonrasında gemi nakliyeciliği dalı için kullanabileceğimiz uygun terim ‘tarihi sıçrama’ olabilir. Kesimimiz kâr marjinlerini, ortaya çıkan yeni risklere karşın baş döndürücü bir süratle artırıyor” görüşünde hemfikir.



Avrupa Birliği’nin (AB) Rusya’ya yönelik yaptırımlarının ‘kendilerine geri dönüğü’ istikametinde Moskova’dan gelen açıklamalara işaret eden temsilciler, petrol ve doğalgaz meblağlarında son haftalarda gözlemlenen olumlu gelişmelerin, bakılırsaceli olarak düşen meblağların güç açısından dışa bağımlı olan ülkelerde rahatlamaya yol açmaması gerektiğini belirtti.

‘PİYASA ÇILDIRMIŞ DURUMDA, TALEPLERE YETŞEMİYORUIZ’

Soğuk kış aylarında durumun ‘daha da karmaşık hale geleceğini’ söyleyen gemi nakliyatı firmasında çalışan bir kaynak, şu biçimde konuştu: “Şayet şu an, cumartesi gecesi bir Avrupa ülkesine yakıt nakletmek için benden gemi kiralamak isterseniz size olumsuz karşılık vermek zorunda kalırım. Bunun sebebi biroldukca hükûmet ile özel şirketin haftalar evvel gemilerimizin kiralanması için benimle masaya oturmuş olmaları. Memleketler arası seviyede büyük sayılan bir şirkette durum bu ise gerisini siz düşünün.”

Enerji ve gemi nakliyeciliği piyasalarında ‘fevkalade gelişmelerin yaşandığına’ işaret eden kaynak, ABD-Avrupa çizgisindeki güç satışına ait ise şu tabirleri kullandı: “ABD, stratejik kaynaklarını yüksek kârların peşinden koşarak Avrupa’nın gereksinimlerine yanıt vermek için seferber etti. Petrol ve doğal gaz taşıyan gemiler Amerika kıyıları ile Avrupa içinde mekik dokuyor.”

Gemi kiralamada da meblağların yükseldiğine işaret eden Kıbrıslı bir teşebbüsçü, “Yarım milyon ABD dolarına varan sayılardan bahsediyoruz. İşin içerisinde komiteler, gemi sarfiyatları, vergiler ve birfazlaca maliyeti yüksek olan kıstaslar var. Ukrayna’daki savaş devam ederse, bir gemiyi milyonlara kiralayacağımız günler yaklaşacak” görüşünü paylaştı.

“Piyasa çıldırmış” diyen teşebbüsçü, güç ve gemi kesiminde son periyotta stokçuluk anlayışının da öne çıktığını vurgulayarak kimi hükümet ve büyük şirketlerin güç stoklama yolunu seçerken memleketler arası armatörlerin de emsal uygulamaları gündemlerine aldıklarını kaydederek, “Uzakdoğu’da petrol dolu tankerlerin açıklarda bekletildiği bilgisini teyit edebilirim” diye konuştu.

ATİNA VE LEFKOŞA’DAN ‘PARALEL KAYIT’ ADIMI

Kıbrıs ve Yunanistan’da yaklaşan kritik seçimler öncesinde kâr marjinlerini arttıran armatörleri desteklemeye devam eden muhafazakâr Yeni Demokrasi ve Nikos Anastasiadis hükümetleri, AB düzleminde Rusya’ya yönelik ambargoların tesirini denetim altında tutmak için ortak adımlar atıyorlar. Yunanistan ve Kıbrıs deniz nakliyatının temsilcileri husus hakkında, “Malta, Yunanistan ve Kıbrıs, AB’nin gemi filosunun öncü güçleri olarak bu alanda işbirliğine gidip gemicilik dalının Brüksel’deki sesi oluyorlar” diyor.

Üç AB ülkesi içindeki işbirliği çerçevesinde, yakın vakitte kelam konusu AB ülkeleri Rusya çizgisinde çalışan gemilerin diplomatik sıkıntılarla müsabakadan bayrak değiştirmesi ve yeni periyoda ayak uydurması için yeni bir inisiyatif üstlendiler. Kıbrıs Haber Ajansı’nda yer alan ilgili habere nazaran, Kıbrıs Denizcilik Müsteşarı Vassilis Demetriades bahis hakkında geçtiğimiz haftalarda birtakım AB ülkelerini ilgilendiren “paralel kayıt” sistemine temas etti. AB ülkelerinde kayıtlı olan fakat bir süreliğine faaliyet gösterdikleri ülkenin bayrağını taşımak üzere kendi hedefleri doğrultusunda paralel bir sicile kayıtlı olmayı yeğleyen gemilerle ilgili olarak Kıbrıs Denizcilik Müsteşarı, “paralel tescilin sonlandırılması durumunda, bu biçimde bir geminin bir daha Kıbrıs bayrağı çekmesi gerekeceğini, geminin Kıbrıs limanlarına uğramasına müsaade verilmemesi durumundaysa kendi kayıtlı olduğu bir limana, yani Kıbrıs Cumhuriyeti’ne uğrayamayacağından, hür seyrüsefer unsuruna karşıt yasal bir paradoksun ortaya çıkacağını” belirtmişti.

Demetriades, yeni yaptırım paketinde Avrupa Kurulu’nun paralel kayıtlı gemilere 31 Ocak 2023’e kadar bu rejime son verme davetinde bulunduğunu ve bundan daha sonra Avrupa bayrağı çekebileceklerini ve yaptırım olmaksızın faaliyetlerine devam edebileceklerini kaydetti.