Gübre meblağlarına Rusya-Ukrayna darbesi

Beykozlu

New member
Mehmet Hanifi GÜLEL

Rusya-Ukrayna savaşı öncesi kıymetli bir düşüş trendi yakalayan gübre meblağları bir daha tırmanışa geçti. Gübre fiyatları geçen yıl yaşanan güç krizi ile birlikte yükselerek tonu 3500 liradan 15 bin liraya kadar çıkmıştı. Gübre fiyatları yılbaşı prestijiyle yapılan indirimle yüzde 40’a varan düşüşler görüldü. Rusya’ya uygulanan yaptırımlar ve doğalgazda kriz beklentisi 15 bin liralardan 9 bin liraya kadar gerileyen ÜRE gübrenin tonu yine yüzde 27,7 artış ile 9 bin liradan 11 bin 500 liraya yükseldi. Savaştan evvel 4 bin lira olan CAN gübrenin tonu da yüzde 56.2 artışla 6 bin 250 çıktı. Kesim temsilcileri, savaştan dolayı gübre fiyatlarının yükselmesi ve çiftçilerin gereğince kullanamaması halinde rekolteyi kıymetli ölçüde etkileyeceğini lisana getiriyor.

Ton başına 100-200 dolar arttı

Gübre meblağlarının değerli ölçüde düşmesine karşın savaştan dolayı tekrar artışa geçtiğini kaydeden Gübre Üreticileri İthalatçıları ve İhracatçıları Derneği Lideri Metin Güneş, lakin son 1 haftada milletlerarası piyasalarda meblağların 100 dolar ile 200 dolar içinde artış gösterdiğini söylemiş oldu. Güneş, “Geçen yılın başından itibaren gübre fiyatlarında önemli manada bir artış yaşanıyordu. Buna ağustos ayında güçteki fiyat artışının eklenmesiyle fiyatlar hayli daha süratli bir biçimde artmıştı. Son periyotta bilhassa azotlu gübrelerde aşağı istikametli bir seyir başlanmıştı. Bu da fiyatlara yansımıştı. Ukrayna-Rusya savaşının çıkması ve Rusya’nın azotlu gübre üretiminde kıymetli bir ülke olması bununla birlikte doğalgazda beklenen krizden dolayı gübre meblağları savaş ile birlikte bir daha artmaya başladı” dedi.


Güneş, “Rusya’ya yaptırımların gelmesi ve para transferinde SWIFT’ten çıkarılmasından dolayı eser alınamayan ülkeler de tıpkı pazara yönelecek. ötürüsıyla arz-talep istikrarını bozacak ve bu sebepten dolayı gübre fiyatları artacak. Bizim Rusya’dan temin etme yahut etmememizden çok Rusya’nın pazarda olmaması pazardaki öteki ülkelerde meblağların artmasına sebep olacak” diye konuştu.

Tüm cinslerde artış yaşanıyor

Rusya, başta Avrupa olmak üzere Ortadoğu ve etrafındaki ülkelere gübre satışı yaptığını tabir eden Güneş, Rusya’nın azot, fosfat ve potasyum üretiminde dünyada birinci 3 ülke pozisyonunda bulunduğunu aktardı. Türkiye’nin Rusya’dan kelam konusu mamüllerin ithalatı aşağı üst yüzde 20 civarında olduğunu bildiren Güneş, “Son 15 gündür yalnızca azotlu gübreler değil, fosforlu gübrelerde de önemli manada bir fiyat artışı var. Fosfor kanyaklarına erişim konusunda bir sorun var. Fiyatlar artıyor ve bulunabilirliğinde sorun yaşanıyor. Onun haricinde keza bir daha potasyumlu gübrelerde fiyat artış kelam konusu. aslına bakarsan Belarus’a yaptırım uygulanıyor, potasyum gübrelerinde erişimi zorlaştıracak ve fiyatların artmasına niye olacak. Potasyum gübrelerde şu anda değerli bir fiyat artışı var. Savaşın devam etmesi halinde gübre ile ilgili arz-talep istikrarı bozulacağı için fiyatlar üst düzeylere çıkacak. Bugün biroldukça firma en yüksek hangi ülke malı satıyorsa oraya sevk ediyor. Gübre bulma konusunda alarm çalıyor diyebiliriz” sözlerini kullandı.

2021’de 6,6 milyon ton gübre kullanıldı

Türkiye’de 2020’de 7.1 milyon ton gübre kullanıldığını ve 2021’de kelam konusu sayının 6.6 milyon ton düzeyinde olduğunu belirten Metin Güneş, “Bunun yerine yaklaşık 500 bin ton organik gübreler girdi. 2021 yılına baktığımızda hayli büyük bir düşüş yok. 2022 yılına ait yüksek fi yat kaynaklı gübreye erişimin ne kadar olduğunu lakin istatistikler çıktığında bakılırsabiliriz” dedi.