bencede
New member
Gökbilimcilerden oluşan bir araştırma takımı, Avrupa Güney Gözlemevi’ne ilişkin Çok Büyük Teleskop’un (VLT) sayesinde yeni bir yıldız patlaması tipi keşfetti ve ona ‘Mikronova’ ismini verdiler.
Bu tıp patlamalar kimi yıldızların yüzeyinde meydana geliyor ve her biri sadece birkaç saat ortasında yaklaşık 3,5 milyar tane Büyük Giza Piramidi’nin kütlesine denk ölçüde yıldız materyalini yakabiliyorlar.
Nature mecmuasında yayınlanan araştırmanın önderi ve İngiltere’deki Durham Üniversitesi’nde gökbilimci olan Simone Scaringi, “Mikronova ismini verdiğimiz bu olguyu birinci defa gözlemledik ve kayıt altına aldık” diyor.
KÜÇÜK LAKİN ÇOK GÜÇLÜ BİR PATLAMA ÇEŞİDİ
Mikronovalar çok derecede kuvvetli olaylar olsa da astronomik ölçeklerde küçükler; gökbilimcilerin yüzsenelerdır aşina olduğu ve ‘novae’ [ya da nova] ismiyle bilinen yıldız patlamalarından hayli daha az güç üretiyorlar. Her iki patlama tipi de ‘beyaz cüceler’ üzerinde meydana geliyor. Beyaz cüce tipi yıldızlar, Güneş’inkine misal bir kütleye sahip lakin yaklaşık olarak Dünya boyutlarında olan meyyit yıldızlardan oluşuyor.
Novalarda, termonükleer patlamalar yıldız yüzeyinin tamamında meydana geliyor. Araştırmanın ortak müellifi ve Hollanda Amsterdam Üniversitesi’nde gökbilimci olan Nathalie Degenaar, “Buna emsal patlamalar beyaz cücenin tüm yüzeyinin birkaç hafta boyunca yanmasına ve parlak bir biçimde parlamasına niye oluyor” diye izah ediyor. Mikronovaların ise yalnızca birkaç saat süren, daha küçük ölçekli ve daha süratli gerçekleşen patlamalar olduğunu lisana getiriyor.
SIK YAŞANSA DA GÖZLEMLEMEK ÇOK SIKINTI
Yeni keşfedilen mikronovalar, gökbilimcilerin yıldız patlamalarına ait anlayışlarına meydan okuyor ve daha evvel düşünülenden daha sık yaşanıyor olabilir. Scaringi “Temelde, Evren’in ne kadar dinamik olduğunu gösteriyor. Bu olaylar aslında ziyadesiyle yaygın olabilir; lakin epey hızlı oldukları için onları tespit etmek epey zor” diyor.
Araştırma grubu birinci vakit içinderda NASA’ya ilişkin TESS uydusundan alınan bilgileri tahlil ederken bu gizemli mikro patlamalara rastladı. Nathalie Degenaar, “NASA’ya ilişkin TESS uydusu tarafınca toplanan astronomik bilgilere baktığımızda, olağandışı bir şey keşfettik: Birkaç saat boyunca süren parlak bir optik ışık patlaması gözlemledik. Daha fazla tarama yaparken, buna benzeyen birkaç sinyal daha bulduk” diyor.
Mikronovaların keşfi, bilinen yıldız patlamaları kataloğuna bir katkıda bulunurken, araştırma takımı artık büyük ölçekli araştırmalar ve süratli takip ölçümleri gerektiren bu yakalanması sıkıntı hadiselerden daha fazlasını gözlemlemek istiyor. (Derleyen: Tarkan Tufan)
Bu tıp patlamalar kimi yıldızların yüzeyinde meydana geliyor ve her biri sadece birkaç saat ortasında yaklaşık 3,5 milyar tane Büyük Giza Piramidi’nin kütlesine denk ölçüde yıldız materyalini yakabiliyorlar.
Nature mecmuasında yayınlanan araştırmanın önderi ve İngiltere’deki Durham Üniversitesi’nde gökbilimci olan Simone Scaringi, “Mikronova ismini verdiğimiz bu olguyu birinci defa gözlemledik ve kayıt altına aldık” diyor.
KÜÇÜK LAKİN ÇOK GÜÇLÜ BİR PATLAMA ÇEŞİDİ
Mikronovalar çok derecede kuvvetli olaylar olsa da astronomik ölçeklerde küçükler; gökbilimcilerin yüzsenelerdır aşina olduğu ve ‘novae’ [ya da nova] ismiyle bilinen yıldız patlamalarından hayli daha az güç üretiyorlar. Her iki patlama tipi de ‘beyaz cüceler’ üzerinde meydana geliyor. Beyaz cüce tipi yıldızlar, Güneş’inkine misal bir kütleye sahip lakin yaklaşık olarak Dünya boyutlarında olan meyyit yıldızlardan oluşuyor.
Novalarda, termonükleer patlamalar yıldız yüzeyinin tamamında meydana geliyor. Araştırmanın ortak müellifi ve Hollanda Amsterdam Üniversitesi’nde gökbilimci olan Nathalie Degenaar, “Buna emsal patlamalar beyaz cücenin tüm yüzeyinin birkaç hafta boyunca yanmasına ve parlak bir biçimde parlamasına niye oluyor” diye izah ediyor. Mikronovaların ise yalnızca birkaç saat süren, daha küçük ölçekli ve daha süratli gerçekleşen patlamalar olduğunu lisana getiriyor.
SIK YAŞANSA DA GÖZLEMLEMEK ÇOK SIKINTI
Yeni keşfedilen mikronovalar, gökbilimcilerin yıldız patlamalarına ait anlayışlarına meydan okuyor ve daha evvel düşünülenden daha sık yaşanıyor olabilir. Scaringi “Temelde, Evren’in ne kadar dinamik olduğunu gösteriyor. Bu olaylar aslında ziyadesiyle yaygın olabilir; lakin epey hızlı oldukları için onları tespit etmek epey zor” diyor.
Araştırma grubu birinci vakit içinderda NASA’ya ilişkin TESS uydusundan alınan bilgileri tahlil ederken bu gizemli mikro patlamalara rastladı. Nathalie Degenaar, “NASA’ya ilişkin TESS uydusu tarafınca toplanan astronomik bilgilere baktığımızda, olağandışı bir şey keşfettik: Birkaç saat boyunca süren parlak bir optik ışık patlaması gözlemledik. Daha fazla tarama yaparken, buna benzeyen birkaç sinyal daha bulduk” diyor.
Mikronovaların keşfi, bilinen yıldız patlamaları kataloğuna bir katkıda bulunurken, araştırma takımı artık büyük ölçekli araştırmalar ve süratli takip ölçümleri gerektiren bu yakalanması sıkıntı hadiselerden daha fazlasını gözlemlemek istiyor. (Derleyen: Tarkan Tufan)