Fındıkta 3 farklı fiyat karışıklığı

Beykozlu

New member
Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (KFİMB) Lideri Hasan Osman Sabır, fındık fiyatında yaşanan sorunun ana niçininin talepsizlik olduğunu söylemiş oldu. Arz piyasaya verilirken karşılığında yeteri kadar talep oluşmaması kararı meblağların düşük seyrettiğini vurgulayan Sabır, piyasada 3 farklı fiyat oluştuğunu kaydetti.

Sabır, “Bir yanda köylüden 44 TL’ye alım yapan manavımız var, öteki taraftan müdahil alım yapan TMO 52 TL karşılığı alım yapıyor ve ayrıyeten öbür bir özel firma da 48 TL’ye kendi mutabakatlı olduğu firmalardan alım yapıyor. Aslında olağanda hür piyasa koşulları işliyor olsaydı teknik olarak tüm eserin TMO’ya verilmesi gerekirdi ve bu durumda da piyasada esere muhtaçlığı olan üstte sayılan TMO dışındaki rastgele kurum, ticarethane TMO’ya yakın fiyat vererek eserini temin etmek zorunda olurdu” diye konuştu.

Piyasa kuralları önemsenmeli

“TMO fiyatını deklare ettiğında birinci söylemiş olduğim şu olmuştu: bir gün evvel 43 TL olan fındığı siz, ben 52 TL yaptım diyemezsiniz demiştim” diyen Sabır, şunları kaydetti: “Çünkü 2021 fındığı o gün alınıp satılmaktaydı ve bugün de hala alınıp satılmaktadır. Bizler 100.000 tondan fazla 2 yıldır dönem var dediğimizde o sayılara da inanmadıklarını söylemiş olduler. Ancak 2021 eseri döneminde yaklaşık 55.000 ton kabuklu karşılığı deklare edilerek ve bir o kadar daha da deklare edilmeden olduğu var iseyılırsa yaklaşık 100.000 ton kabulü 2020 fındığı 2021 döneminde ihraç edildi. Birebirini 2022 döneminde da yaşayacağız. 2022 döneminde da yaklaşık 100.000 tona denk gelen kabuklu fındık karşılığı 2021 dönemi eseri ihraç edilecek. Bu da demek oluyor ki elimizde 2022 eseri fındıktan da yaklaşık 140-150 000 ton eser geri kalacak. İşte bu sayı bizim öbür üretici ülkelere verdiğimiz dayanaktır aslında.”

Doğrudan gelir dayanağı 90 centten 9 cente geriledi

“Doğrudan gelir dayanağı niye verilmeye başlanmıştı?” diyen Sabır, “Hatırlayalım, bu biçimde bir daha müdahale alımları yapılıyor ve elde kalıyordu hatta o kadar fazla elde kalmıştı ki on binlerce ton fındık yok değerine yağ yapılmıştı. Oradan edilen ziyanlar 100 milyonlarca doları buluyordu. Bunun üzerine direkt gelir dayanağı ile birlikte özgür piyasa kurallarına geri dönüş yapıldı. bu biçimdece, oluşan düşük fiyatlara karşı üreticinin bir nebze korunması sağlanmıştı. bu biçimde verilen dayanağın dolar karşılığı 90 cent/kg kabuklu fındığa denk geliyordu. Bugün ortadan yaklaşık 9 sene geçti verilen takviye TL olarak tıpkı lakin dolar karşılığı 9 cent/kg oldu. Biz, devletin toplumsal devlet olarak üreticisinin yanında olmasını sonuna kadar destekliyoruz fakat bunu hür piyasa koşullarını bozarak yaparsanız, bir gün bugün düştüğümüz duruma düşeriz ve işin berbatı daha sonraki dönemlerde da tıpkı şeylerin olması epey olası görünüyor.

bir daha 2022 eseri TMO alım fiyatı belirtildiğında dediğim üzere, hür piyasamızda oluşan fiyatlara müdahale etmeden Direkt Gelir Desteği’ni artırarak sistemi devam ettirseydik bugün büyük ihtimalle TMO olmaksızın piyasa bir daha tıpkı fiyatlara yakın olacaktı lakin üreticimiz bu dayanakla birlikte eserinden daha fazla gelir etmiş olacaktı ve en çok önemsediğimiz bahis olarak fındık sürdürülebilir bir tarım eseri olarak devam edecekti. Daha da değerlisi bu prensip ile senelerca eser siyaseti yapılırsa başka üretici ülkelerin de üretim iştahını kıracaktık ve uzun vadede aslında elimizde eski dönemden kalan fındık olmayacağı için tutarlarımız da nazarance daha yüksek olacaktı. Tahminen geciktik lakin bir daha de dış üreticiyi destekleyen bu mevcut siyasetten bir an evvel uzaklaşmamız gerekiyor ve en değerlisi kesimin ileriye dönük daha fazla yatırım yapabilmesi için bu siyasetin bir fındık kanunu ile kanunlaşarak garanti altına alınması gerekiyor. Mevcut durumda bizler bir daha sonraki dönem nasıl bir siyaset güdüleceğini bilmediğimiz üzere, mevcut seçim atmosferinde oluşan popülist politik telaffuzların gölgesinde daha da bir belirsizlik yaşıyoruz” diye konuştu.

RAKAMLARLA SON 3 SEZON

01-09 Eylül 2022 Fındık İhracatı: 7.492 Ton/İç (2021 Eseri: 5.500 ton, 2022 eseri: 1.992 ton)
01-09 Eylül 2021 Fındık İhracatı: 6.173 Ton/İç (2020 Eseri: 4.067 ton, 2021 eseri: 2.106 ton)
01-09 Eylül 2020 Fındık İhracatı: 10.064 Ton/İç (2019 Eseri: 3.611 ton, 2020 eseri: 6.453 ton)

SABIR’A NAZARAN
ANA SORUNLAR:


– Dünyada oluşan yeni ekonomik şartların da tesiri ile talepsizlik.
– Belli olmayan fındık siyaseti.
– Düşük olan direkt gelir dayanağı niçini ile verilen fiyatın öteki üretici ülkelerin üretim iştahını artırması.

TALİ PROBLEMLER

– Ticaret Borsası sistemlerinde olan üretici ayrıntılarının açılmaması niçini ile elde edilemeyen izlenebilirlik sistemi.
– Sürdürülebilirlik prensiplerine uygun destekleme programımın olmaması.
– Bölümde oluşan kapasite fazlasına karşılık rastgele bir adımın atılmaması.
– Eserin hem iktidar tıpkı vakitte muhalefet tarafınca siyasete alet edilerek, uzun vadeli yapılacak çalışmaların engellenmesi.
– Düzgün tarım uygulamaları için gerekli dayanakların yeteri kadar ve belirli şartlar altında verilmemesi.