bencede
New member
Çin hükümetine yakın kaynaklar ABD’nin Ukrayna kriziyle Batı’da hegemonyasını artıracağı istikametinde tahlillere yer verdi. Kamu Siyaseti Araştırma Merkezi Lider Yardımcısı, Şanghay Kamu Siyaseti Araştırma Derneği Lideri, Chahar Enstitüsü Akademik Komitesi Lideri Profesör Hu Wei imzasıyla yayınlanan makalede, “Rusya’nın Ukrayna savaşını kaybedeceği, ABD’nin bir daha Batı dünyasının önderi pozisyonuna yükseleceği” ikazları yapıldı.
Artı Gerçek haber sitesinin çevirdiği makale şöyle:
Rus-Ukrayna Savaşı, II. Dünya Savaşı’ndan bu yana yaşanan en şiddetli jeopolitik çatışmadır ve 11 Eylül hücumlarından epeyce daha büyük global sonuçlara yol açacaktır. Bu kritik anda, Çin’in savaşın istikametini ve milletlerarası görüntü üstündeki potansiyel tesirini hakikat bir biçimde tahlil etmesi ve değerlendirmesi gerekiyor. beraberinde, nispeten elverişli bir dış ortam için çabalamak ismine Çin’in esnek bir biçimde cevap vermesi ve uzun vadeli çıkarlarına uygun stratejik seçimler yapması gerekiyor.
Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik ‘özel askeri operasyonu’, destekçileri ve muhaliflerinin amansız bir biçimde aykırı iki tarafa bölünmesiyle Çin’de büyük tartışmalara niye oldu. Bu makale rastgele bir tarafı temsil etmemekte ve Çin’deki en yüksek karar alma seviyesinin sonucu ve referansı için kaleme alınmıştır. Makale, muhtemel savaş sonuçları ve bunlara karşılık gelen karşı tedbir seçenekleri hakkında objektif bir tahlil yürütmektedir.
I. Rus-Ukrayna Savaşının Geleceğini İddia Etmek
1. Vladimir Putin, Rusya’yı güç durumda bırakan beklenen maksatlarına ulaşamayabilir. Putin’in saldırısının emeli, Ukrayna meselesini büsbütün çözmek ve Ukrayna’yı bir yıldırım savaşıyla yenerek, liderliğini değiştirerek ve Rusya yanlısı bir hükümet kurarak dikkatleri Rusya’nın iç krizinden uzaklaştırmaktı. Lakin, yıldırım harekat başarısız oldu ve Rusya uzun müddetli bir savaşı ve bununla bağlı yüksek maliyetleri karşılayacak durumda değil.
Nükleer bir savaş başlatmak, Rusya’yı tüm dünyanın karşısına koyacaktır ve bu niçinle kazanılamaz. Hem yurtarasında tıpkı vakitte yurtharicindeki durumları da giderek daha da elverişsiz hale geliyor. Rus ordusu Ukrayna’nın başşehri Kiev’i işgal etse ve yüksek bir maliyetle kukla bir hükümet kursa bile bu kesin zafer manasına gelmez. Bu noktada Putin’in en âlâ seçeneği, Ukrayna’nın kıymetli ödünler vermesini gerektiren barış görüşmeleri yoluyla savaşı terbiyeli bir biçimde bitmiş oldurmek. Lakin, savaş alanında elde edilemeyeni, müzakere masasında elde etmek de zordur. Her halükarda, bu askeri harekât, geri dönüşü olmayan bir kusur teşkil etmektedir.
2. Çatışma daha da tırmanabilir ve Batı’nın en son olarak savaşa dahil olması göz gerisi edilemez. Savaşın tırmanması maliyetli olsa da, karakteri ve gücü niçiniyle Putin’in kolay kolay pes etmeyeceği yüksek bir ihtimal. Rus-Ukrayna savaşı, Ukrayna’nın kapsamının ve bölgesinin ötesine geçebilir ve hatta nükleer bir akın mümkünlüğünü içerebilir.
Bu gerçekleştiğinde, ABD ve Avrupa çatışmadan uzak kalamaz, bu da bir dünya savaşını, hatta bir nükleer savaşı tetikler. Sonuç, insanlık için bir felaket ve ABD ile Rusya içinde bir hesaplaşma olacaktır. Rusya’nın askeri gücünün NATO’nunkiyle uzunluk ölçüşemeyeceği düşünüldüğünde, bu son yüzleşme Putin için daha da makus olacaktır.
3. Rusya umutsuz bir kumarda Ukrayna’yı ele geçirmeyi başarsa bile, bir daha de Putin için tuttukça elini yakacak sıcak bir patates. Rusya bundan daha sonra ağır bir yük taşıyacak ve ekonomik bir buhrana girecektir. Bu kurallar altında, Volodymyr Zelenskiy hayatta olsun ya da olmasın, Ukrayna uzun vadede Rusya’ya karşı koymak için büyük ihtimalle sürgündeki bir hükümet kuracaktır. Rusya, Ukrayna topraklarında hem Batı yaptırımlarına birebir vakitte isyanlara maruz kalacak. Savaş çizgileri hayli uzun çizilecek. İç iktisat sürdürülemez olacak ve sonunda çökecektir. Bu mühlet birkaç yılı geçmeyecektir.
4. Rusya’daki siyasi durum Batı’nın eliyle değişebilir yahut ülke parçalanabilir. Putin’in yıldırım saldırısı başarısız olduktan daha sonra, Rusya’nın zafer umudu zayıfladı ve Batı yaptırımları eşi görülmemiş bir dereceye ulaştı. İnsanların geçim kaynakları önemli biçimde etkilenirken ve savaş tersi ve Putin aykırısı güçler bir ortaya gelirken Rusya’da siyasi bir isyan mümkünlüğü göz gerisi edilemez.
Rusya iktisadı çöküşün eşiğindeyken, Rusya-Ukrayna savaşını kaybetmeden bile Putin için bu tehlikeli durumda istikrarı sağlamak güç olacaktır. Putin iç çekişme, darbe yahut diğer bir niçinle iktidardan düşürülecek olursa, Rusya’nın Batı ile çatışma mümkünlüğü daha da düşük olur. Katiyetle Batı’ya boyun eğecek, hatta daha da parçalanacak ve Rusya’nın büyük bir güç olarak statüsü sona erecektir.
I. Rus-Ukrayna Savaşının Memleketler arası Toplum Üzerindeki Tesiri
1. Amerika Birleşik Devletleri Batı dünyasındaki liderliğini bir daha kazanacak ve Batı daha birleşik hale gelecektir. Şu anda kamuoyu, Ukrayna savaşının ABD hegemonyasının büsbütün çöküşü manasına geldiğine inanıyor, lakin savaş aslında her ikisi de ABD’den ayrılmak isteyen Fransa ve Almanya’yı NATO savunma çerçevesine geri getirerek Avrupa’nın bağımsız diplomasi ve öz savunma elde etme hayalini yok edecek. Almanya askeri bütçesini büyük ölçüde artıracak; İsviçre, İsveç ve başka ülkeler tarafsızlıklarından vazgeçecekler. Nord Stream 2’nin süresiz olarak askıya alınmasıyla, Avrupa’nın ABD doğal gazına olan bağımlılığı kaçınılmaz olarak artacaktır. ABD ve Avrupa, ortak bir gelecek için daha yakın bir topluluk oluşturacak ve Batı dünyasındaki Amerikan liderliği toparlanacak.
2. “Demir Perde” yalnızca Baltık Denizi’nden Karadeniz’e değil, hem de Batı egemenliğindeki kamp ve rakipleri içindeki sonuncu bölünmeye dönüşecek. Batı, Rusya ile olan ayrımı demokrasi ve diktatörlük içindeki bir gayret olarak tanımlayarak, demokrasiler ve otoriter devletler ortasına bir çizgi çekecektir. Yeni Demir Perde artık sosyalizm ve kapitalizmin iki kampı ortasına çekilmeyecek ve Soğuk Savaş ile sonlu kalmayacak. Batı demokrasisi için ve ona karşı olanlar içinde bir mevt kalım savaşı olacak. Batı dünyasının Demir Perde altındaki birliği öbür ülkeler üzerinde bir çekim ve baskı tesiri yaratacak: ABD Hint-Pasifik stratejisi konsolide edilecek ve Japonya üzere başka ülkeler ABD’ye daha da yakınlaşacak ve bu da eşi görülmemiş derecede geniş bir demokratik birleşik oluşturacak.
3. Batı’nın gücü kıymetli ölçüde artacak, NATO genişlemeye devam edecek ve ABD’nin Batı dışı dünyadaki tesiri artacaktır. Rusya-Ukrayna Savaşı’nın akabinde, Rusya siyasi dönüşümünü nasıl gerçekleştirirse gerçekleştirsin, dünyadaki Batı tersi güçler büyük ölçüde zayıflayacaktır.. 1991 Sovyet ve Doğu ayaklanmalarından daha sonraki sahne kendini yine edebilir: “İdeolojinin sonu” üzerine teoriler bir daha ortaya çıkabilir, üçüncü demokratikleşme dalgasının bir daha canlanması ivme kaybedecek ve daha fazla üçüncü dünya ülkesi Batı’yı kucaklayacak. Batı hem askeri güç açısından tıpkı vakitte kıymetler ve kurumlar açısından daha fazla “hegemonya”ya sahip olacak, sert gücü ve yumuşak gücü yeni doruklara ulaşacaktır.
4. Çin, mevcut tablo ortasında daha fazla izole olacaktır. Üstteki niçinlerden dolayı, Çin karşılık vermek için proaktif tedbirler almazsa, ABD ve Batı’dan daha fazla sınırlama ile karşılaşacaktır. Putin düştüğünde, ABD artık iki stratejik rakiple karşı karşıya kalmayacak, yalnızca Çin’i stratejik sınırlamaya sokmak zorunda kalacak. Avrupa kendini Çin’den daha da uzaklaştıracak; Japonya, Çin aykırısı öncü olacak; Güney Kore daha da ABD’ye dönecek; Tayvan, Çin zıddı koroya katılacak ve dünyanın geri kalanı sürü zihniyeti altında taraf seçmek zorunda kalacak. Çin sırf ABD, NATO, QUAD ve AUKUS tarafınca askeri olarak kuşatılmakla kalmayacak, kendisine beraberinde Batı kıymetleri ve sistemleri tarafınca da meydan okunacak.
II. Çin’in Stratejik Seçimi
1. Çin, Putin’e bağlanamaz ve mevcut bağın bir an evvel kesilmesi gerekiyor. Rusya ile Batı içindeki çatışmanın tırmanmasının ABD’nin dikkatini Çin’den öteki istikamete çevirmesine yardımcı olması açısından bakınca Çin, Putin’in bu kararaından keyifli olmalı ve hatta desteklemeli. Fakat bir kaideyle Rusya çökmezse. Putin ile birebir gemide olmak, iktidarı kaybetmesi durumunda Çin’i etkileyecek. Putin, Çin’in dayanağıyla zaferi garantileyemezse, ki bu şu anda iç karartıcı bir ihtimal üzere görünüyor, Çin’in Rusya’yı destekleyecek nüfuzu yok.
Memleketler arası siyaset yasası, “ebedi müttefikler yahut daima düşmanlar” olmadığını, lakin “çıkarlarımız ebedi ve daimi” olduğunu söylüyor. Mevcut memleketler arası şartlar altında Çin, lakin kendi çıkarlarını koruyarak, iki berbatlıktan daha azını seçerek ve mümkün olan en kısa müddette Rusya’nın yükünü hafifçeleterek ilerleyebilir. Şu anda, Çin’in hareket alanını kaybetmesine daha bir yahut iki haftalık bir pencere devri olduğu kestirim ediliyor. Çin kararlı davranmalıdır.
2. Çin, birebir gemide iki tarafa da oynamaktan kaçınmalı, tarafsızlıktan vazgeçmeli ve dünyadaki ana pozisyonu seçmeli. Şu anda Çin, her iki tarafı da gücendirmemeye çalışıyor ve BM Güvenlik Kurulu ve BM Genel Şurası oylarından çekimser kalmak da dahil olmak üzere milletlerarası açıklamalarında ve tercihlerinde orta yolda yürüyor. birebir vakitte, bu konum Rusya’nın gereksinimlerini karşılamıyor ve Ukrayna’yı ve destekçilerini olduğu kadar sempatizanlarını da sıkıntıdan çıkararak Çin’i dünyanın büyük kısmında yanlış tarafa konumlandırıyor.
Birtakım durumlarda, görünürde tarafsızlık mantıklı bir seçimdir, fakat Çin’in kazanacağı hiç bir şeyin olmadığı bu savaş için bu geçerli değildir. Çin’in her vakit ulusal egemenlik ve toprak bütünlüğüne saygıyı savunduğu göz önüne alındığında, sadece dünyadaki ülkelerin çoğunluğunun yanında yer alarak daha fazla izolasyondan kaçınabilir. Bu durum beraberinde Tayvan probleminin tahliline de elverişlidir.
3. Çin, mümkün olan en büyük stratejik atılımı gerçekleştirmeli ve Batı tarafınca daha fazla izole edilmemelidir. Putin’den kopmak ve tarafsızlıktan vazgeçmek, Çin’in memleketler arası imajını oluşturmaya ve ABD ve Batı ile bağlarını kolaylaştırmaya yardımcı olacaktır. Sıkıntı ve büyük bilgelik gerektirmesine karşın, gelecek için en düzgün seçenek budur. Avrupa’da Ukrayna’daki savaşın tetiklediği jeopolitik bir çabanın ABD’nin Avrupa’dan Hint-Pasifik bölgesine stratejik kaymasını değerli ölçüde geciktireceği görüşü çok optimistlikle ele alınamaz.
ABD’de aslına bakarsan Avrupa’nın değerli olduğuna dair sesler var, lakin Çin daha kıymetli ve ABD’nin birincil gayesi Çin’in Hint-Pasifik bölgesinde baskın güç olmasını engellemek. Bu kaideler altında Çin’in en büyük önceliği, buna uygun stratejik ayarlamalar yapmak, Amerika’nın Çin’e yönelik düşmanca tavrını değiştirmek ve kendisini tecritten kurtarmaktır. Sonuç olarak, ABD ve Batı’nın Çin’e ortak yaptırımlar uygulamasını engellemektir.
4. Çin, dünya savaşlarının ve nükleer savaşların çıkmasını engellemeli ve dünya barışına yeri doldurulamaz katkılarda bulunmalıdır. Putin, Rusya’nın stratejik caydırıcı güçlerinden özel bir savaşa hazırlık durumuna girmelerini açıkça talep ettiğinden, Rus-Ukrayna savaşı denetimden çıkabilir. Haklı bir dava hayli fazla takviye çeker; adaletsiz olan az bulur.
Rusya bir dünya savaşı, hatta bir nükleer savaş başlatırsa, muhakkak dünyayı riske atacaktır. Çin sorumlu bir büyük güç olarak rolünü oynamak için, sırf Putin’in yanında durmamakla kalmamalı, hem de Putin’in muhtemel maceralarını önlemek için somut adımlar atmalıdır. Çin, dünyada bu yeteneğe sahip tek ülkedir ve bu eşsiz avantajdan tam manasıyla yararlanmalıdır. Çin’in dayanağını kaybeden Putin büyük olasılıkla savaşı bitmiş oldurecek ya da en azından savaşı tırmandırmaya yürek edemeyecek.
Sonuç olarak Çin, dünya barışını korumak için muhakkak yaygın milletlerarası övgü kazanacak. Bu da Çin’in izolasyonu önlemesine yardımcı olabilir, hem de ABD ve Batı ile ilgilerini geliştirme fırsatı bulabilir. (ARTI GERÇEK)
Artı Gerçek haber sitesinin çevirdiği makale şöyle:
Rus-Ukrayna Savaşı, II. Dünya Savaşı’ndan bu yana yaşanan en şiddetli jeopolitik çatışmadır ve 11 Eylül hücumlarından epeyce daha büyük global sonuçlara yol açacaktır. Bu kritik anda, Çin’in savaşın istikametini ve milletlerarası görüntü üstündeki potansiyel tesirini hakikat bir biçimde tahlil etmesi ve değerlendirmesi gerekiyor. beraberinde, nispeten elverişli bir dış ortam için çabalamak ismine Çin’in esnek bir biçimde cevap vermesi ve uzun vadeli çıkarlarına uygun stratejik seçimler yapması gerekiyor.
Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik ‘özel askeri operasyonu’, destekçileri ve muhaliflerinin amansız bir biçimde aykırı iki tarafa bölünmesiyle Çin’de büyük tartışmalara niye oldu. Bu makale rastgele bir tarafı temsil etmemekte ve Çin’deki en yüksek karar alma seviyesinin sonucu ve referansı için kaleme alınmıştır. Makale, muhtemel savaş sonuçları ve bunlara karşılık gelen karşı tedbir seçenekleri hakkında objektif bir tahlil yürütmektedir.
I. Rus-Ukrayna Savaşının Geleceğini İddia Etmek
1. Vladimir Putin, Rusya’yı güç durumda bırakan beklenen maksatlarına ulaşamayabilir. Putin’in saldırısının emeli, Ukrayna meselesini büsbütün çözmek ve Ukrayna’yı bir yıldırım savaşıyla yenerek, liderliğini değiştirerek ve Rusya yanlısı bir hükümet kurarak dikkatleri Rusya’nın iç krizinden uzaklaştırmaktı. Lakin, yıldırım harekat başarısız oldu ve Rusya uzun müddetli bir savaşı ve bununla bağlı yüksek maliyetleri karşılayacak durumda değil.
Nükleer bir savaş başlatmak, Rusya’yı tüm dünyanın karşısına koyacaktır ve bu niçinle kazanılamaz. Hem yurtarasında tıpkı vakitte yurtharicindeki durumları da giderek daha da elverişsiz hale geliyor. Rus ordusu Ukrayna’nın başşehri Kiev’i işgal etse ve yüksek bir maliyetle kukla bir hükümet kursa bile bu kesin zafer manasına gelmez. Bu noktada Putin’in en âlâ seçeneği, Ukrayna’nın kıymetli ödünler vermesini gerektiren barış görüşmeleri yoluyla savaşı terbiyeli bir biçimde bitmiş oldurmek. Lakin, savaş alanında elde edilemeyeni, müzakere masasında elde etmek de zordur. Her halükarda, bu askeri harekât, geri dönüşü olmayan bir kusur teşkil etmektedir.
2. Çatışma daha da tırmanabilir ve Batı’nın en son olarak savaşa dahil olması göz gerisi edilemez. Savaşın tırmanması maliyetli olsa da, karakteri ve gücü niçiniyle Putin’in kolay kolay pes etmeyeceği yüksek bir ihtimal. Rus-Ukrayna savaşı, Ukrayna’nın kapsamının ve bölgesinin ötesine geçebilir ve hatta nükleer bir akın mümkünlüğünü içerebilir.
Bu gerçekleştiğinde, ABD ve Avrupa çatışmadan uzak kalamaz, bu da bir dünya savaşını, hatta bir nükleer savaşı tetikler. Sonuç, insanlık için bir felaket ve ABD ile Rusya içinde bir hesaplaşma olacaktır. Rusya’nın askeri gücünün NATO’nunkiyle uzunluk ölçüşemeyeceği düşünüldüğünde, bu son yüzleşme Putin için daha da makus olacaktır.
3. Rusya umutsuz bir kumarda Ukrayna’yı ele geçirmeyi başarsa bile, bir daha de Putin için tuttukça elini yakacak sıcak bir patates. Rusya bundan daha sonra ağır bir yük taşıyacak ve ekonomik bir buhrana girecektir. Bu kurallar altında, Volodymyr Zelenskiy hayatta olsun ya da olmasın, Ukrayna uzun vadede Rusya’ya karşı koymak için büyük ihtimalle sürgündeki bir hükümet kuracaktır. Rusya, Ukrayna topraklarında hem Batı yaptırımlarına birebir vakitte isyanlara maruz kalacak. Savaş çizgileri hayli uzun çizilecek. İç iktisat sürdürülemez olacak ve sonunda çökecektir. Bu mühlet birkaç yılı geçmeyecektir.
4. Rusya’daki siyasi durum Batı’nın eliyle değişebilir yahut ülke parçalanabilir. Putin’in yıldırım saldırısı başarısız olduktan daha sonra, Rusya’nın zafer umudu zayıfladı ve Batı yaptırımları eşi görülmemiş bir dereceye ulaştı. İnsanların geçim kaynakları önemli biçimde etkilenirken ve savaş tersi ve Putin aykırısı güçler bir ortaya gelirken Rusya’da siyasi bir isyan mümkünlüğü göz gerisi edilemez.
Rusya iktisadı çöküşün eşiğindeyken, Rusya-Ukrayna savaşını kaybetmeden bile Putin için bu tehlikeli durumda istikrarı sağlamak güç olacaktır. Putin iç çekişme, darbe yahut diğer bir niçinle iktidardan düşürülecek olursa, Rusya’nın Batı ile çatışma mümkünlüğü daha da düşük olur. Katiyetle Batı’ya boyun eğecek, hatta daha da parçalanacak ve Rusya’nın büyük bir güç olarak statüsü sona erecektir.
I. Rus-Ukrayna Savaşının Memleketler arası Toplum Üzerindeki Tesiri
1. Amerika Birleşik Devletleri Batı dünyasındaki liderliğini bir daha kazanacak ve Batı daha birleşik hale gelecektir. Şu anda kamuoyu, Ukrayna savaşının ABD hegemonyasının büsbütün çöküşü manasına geldiğine inanıyor, lakin savaş aslında her ikisi de ABD’den ayrılmak isteyen Fransa ve Almanya’yı NATO savunma çerçevesine geri getirerek Avrupa’nın bağımsız diplomasi ve öz savunma elde etme hayalini yok edecek. Almanya askeri bütçesini büyük ölçüde artıracak; İsviçre, İsveç ve başka ülkeler tarafsızlıklarından vazgeçecekler. Nord Stream 2’nin süresiz olarak askıya alınmasıyla, Avrupa’nın ABD doğal gazına olan bağımlılığı kaçınılmaz olarak artacaktır. ABD ve Avrupa, ortak bir gelecek için daha yakın bir topluluk oluşturacak ve Batı dünyasındaki Amerikan liderliği toparlanacak.
2. “Demir Perde” yalnızca Baltık Denizi’nden Karadeniz’e değil, hem de Batı egemenliğindeki kamp ve rakipleri içindeki sonuncu bölünmeye dönüşecek. Batı, Rusya ile olan ayrımı demokrasi ve diktatörlük içindeki bir gayret olarak tanımlayarak, demokrasiler ve otoriter devletler ortasına bir çizgi çekecektir. Yeni Demir Perde artık sosyalizm ve kapitalizmin iki kampı ortasına çekilmeyecek ve Soğuk Savaş ile sonlu kalmayacak. Batı demokrasisi için ve ona karşı olanlar içinde bir mevt kalım savaşı olacak. Batı dünyasının Demir Perde altındaki birliği öbür ülkeler üzerinde bir çekim ve baskı tesiri yaratacak: ABD Hint-Pasifik stratejisi konsolide edilecek ve Japonya üzere başka ülkeler ABD’ye daha da yakınlaşacak ve bu da eşi görülmemiş derecede geniş bir demokratik birleşik oluşturacak.
3. Batı’nın gücü kıymetli ölçüde artacak, NATO genişlemeye devam edecek ve ABD’nin Batı dışı dünyadaki tesiri artacaktır. Rusya-Ukrayna Savaşı’nın akabinde, Rusya siyasi dönüşümünü nasıl gerçekleştirirse gerçekleştirsin, dünyadaki Batı tersi güçler büyük ölçüde zayıflayacaktır.. 1991 Sovyet ve Doğu ayaklanmalarından daha sonraki sahne kendini yine edebilir: “İdeolojinin sonu” üzerine teoriler bir daha ortaya çıkabilir, üçüncü demokratikleşme dalgasının bir daha canlanması ivme kaybedecek ve daha fazla üçüncü dünya ülkesi Batı’yı kucaklayacak. Batı hem askeri güç açısından tıpkı vakitte kıymetler ve kurumlar açısından daha fazla “hegemonya”ya sahip olacak, sert gücü ve yumuşak gücü yeni doruklara ulaşacaktır.
4. Çin, mevcut tablo ortasında daha fazla izole olacaktır. Üstteki niçinlerden dolayı, Çin karşılık vermek için proaktif tedbirler almazsa, ABD ve Batı’dan daha fazla sınırlama ile karşılaşacaktır. Putin düştüğünde, ABD artık iki stratejik rakiple karşı karşıya kalmayacak, yalnızca Çin’i stratejik sınırlamaya sokmak zorunda kalacak. Avrupa kendini Çin’den daha da uzaklaştıracak; Japonya, Çin aykırısı öncü olacak; Güney Kore daha da ABD’ye dönecek; Tayvan, Çin zıddı koroya katılacak ve dünyanın geri kalanı sürü zihniyeti altında taraf seçmek zorunda kalacak. Çin sırf ABD, NATO, QUAD ve AUKUS tarafınca askeri olarak kuşatılmakla kalmayacak, kendisine beraberinde Batı kıymetleri ve sistemleri tarafınca da meydan okunacak.
II. Çin’in Stratejik Seçimi
1. Çin, Putin’e bağlanamaz ve mevcut bağın bir an evvel kesilmesi gerekiyor. Rusya ile Batı içindeki çatışmanın tırmanmasının ABD’nin dikkatini Çin’den öteki istikamete çevirmesine yardımcı olması açısından bakınca Çin, Putin’in bu kararaından keyifli olmalı ve hatta desteklemeli. Fakat bir kaideyle Rusya çökmezse. Putin ile birebir gemide olmak, iktidarı kaybetmesi durumunda Çin’i etkileyecek. Putin, Çin’in dayanağıyla zaferi garantileyemezse, ki bu şu anda iç karartıcı bir ihtimal üzere görünüyor, Çin’in Rusya’yı destekleyecek nüfuzu yok.
Memleketler arası siyaset yasası, “ebedi müttefikler yahut daima düşmanlar” olmadığını, lakin “çıkarlarımız ebedi ve daimi” olduğunu söylüyor. Mevcut memleketler arası şartlar altında Çin, lakin kendi çıkarlarını koruyarak, iki berbatlıktan daha azını seçerek ve mümkün olan en kısa müddette Rusya’nın yükünü hafifçeleterek ilerleyebilir. Şu anda, Çin’in hareket alanını kaybetmesine daha bir yahut iki haftalık bir pencere devri olduğu kestirim ediliyor. Çin kararlı davranmalıdır.
2. Çin, birebir gemide iki tarafa da oynamaktan kaçınmalı, tarafsızlıktan vazgeçmeli ve dünyadaki ana pozisyonu seçmeli. Şu anda Çin, her iki tarafı da gücendirmemeye çalışıyor ve BM Güvenlik Kurulu ve BM Genel Şurası oylarından çekimser kalmak da dahil olmak üzere milletlerarası açıklamalarında ve tercihlerinde orta yolda yürüyor. birebir vakitte, bu konum Rusya’nın gereksinimlerini karşılamıyor ve Ukrayna’yı ve destekçilerini olduğu kadar sempatizanlarını da sıkıntıdan çıkararak Çin’i dünyanın büyük kısmında yanlış tarafa konumlandırıyor.
Birtakım durumlarda, görünürde tarafsızlık mantıklı bir seçimdir, fakat Çin’in kazanacağı hiç bir şeyin olmadığı bu savaş için bu geçerli değildir. Çin’in her vakit ulusal egemenlik ve toprak bütünlüğüne saygıyı savunduğu göz önüne alındığında, sadece dünyadaki ülkelerin çoğunluğunun yanında yer alarak daha fazla izolasyondan kaçınabilir. Bu durum beraberinde Tayvan probleminin tahliline de elverişlidir.
3. Çin, mümkün olan en büyük stratejik atılımı gerçekleştirmeli ve Batı tarafınca daha fazla izole edilmemelidir. Putin’den kopmak ve tarafsızlıktan vazgeçmek, Çin’in memleketler arası imajını oluşturmaya ve ABD ve Batı ile bağlarını kolaylaştırmaya yardımcı olacaktır. Sıkıntı ve büyük bilgelik gerektirmesine karşın, gelecek için en düzgün seçenek budur. Avrupa’da Ukrayna’daki savaşın tetiklediği jeopolitik bir çabanın ABD’nin Avrupa’dan Hint-Pasifik bölgesine stratejik kaymasını değerli ölçüde geciktireceği görüşü çok optimistlikle ele alınamaz.
ABD’de aslına bakarsan Avrupa’nın değerli olduğuna dair sesler var, lakin Çin daha kıymetli ve ABD’nin birincil gayesi Çin’in Hint-Pasifik bölgesinde baskın güç olmasını engellemek. Bu kaideler altında Çin’in en büyük önceliği, buna uygun stratejik ayarlamalar yapmak, Amerika’nın Çin’e yönelik düşmanca tavrını değiştirmek ve kendisini tecritten kurtarmaktır. Sonuç olarak, ABD ve Batı’nın Çin’e ortak yaptırımlar uygulamasını engellemektir.
4. Çin, dünya savaşlarının ve nükleer savaşların çıkmasını engellemeli ve dünya barışına yeri doldurulamaz katkılarda bulunmalıdır. Putin, Rusya’nın stratejik caydırıcı güçlerinden özel bir savaşa hazırlık durumuna girmelerini açıkça talep ettiğinden, Rus-Ukrayna savaşı denetimden çıkabilir. Haklı bir dava hayli fazla takviye çeker; adaletsiz olan az bulur.
Rusya bir dünya savaşı, hatta bir nükleer savaş başlatırsa, muhakkak dünyayı riske atacaktır. Çin sorumlu bir büyük güç olarak rolünü oynamak için, sırf Putin’in yanında durmamakla kalmamalı, hem de Putin’in muhtemel maceralarını önlemek için somut adımlar atmalıdır. Çin, dünyada bu yeteneğe sahip tek ülkedir ve bu eşsiz avantajdan tam manasıyla yararlanmalıdır. Çin’in dayanağını kaybeden Putin büyük olasılıkla savaşı bitmiş oldurecek ya da en azından savaşı tırmandırmaya yürek edemeyecek.
Sonuç olarak Çin, dünya barışını korumak için muhakkak yaygın milletlerarası övgü kazanacak. Bu da Çin’in izolasyonu önlemesine yardımcı olabilir, hem de ABD ve Batı ile ilgilerini geliştirme fırsatı bulabilir. (ARTI GERÇEK)