Ayçiçek ekim alanlarının kapsamı genişletildi

Beykozlu

New member
Ali Ekber YILDIRIM

Cumhurbaşkanlığı sonucu ile birtakım eserlerde çiftçiye ek girdi dayanağı sağlanırken, sertifikalı tohum takviyesinde ise artış öngörülüyor. Ayrıyeten yağlık ayçiçeği ekim alanlarının kapsamı genişletilerek 4 vilayette 7 havza daha destekleme kapsamına alındı. Resmi Gazete’nin 11 Mart 2022 tarihindeki sayısında yayınlanan Karar’ın detayları şöyleki:

1- Resmi Gazete’de yayınlanan bu kararda hem 2021 üretim yılında yapılacak dayanaklarla ilgili tıpkı vakitte 2022 üretim yılı ile ilgili düzenlemeler var. 2021 yılı dayanakları 2022 bütçesinden, 2022 yılı dayanakları ise büyük oranda 2023 bütçesinden ödenecek.

GİRDİ DAYANAĞI 5 ESERDE DEKAR BAŞINA 50 LİRA ARTTI

2-
Kararda “Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında 2021 üretim yılı Çiftçi Kayıt Sistemi kayıtlarına nazaran buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale mamüllerine bir kereye mahsus olmak üzere dekara 50 TL ek girdi dayanağı ödenir.” deniliyor. Sayılan bu 5 eserde çiftçilere dekar başına ek olarak 50 lira ödenecek.

3- Buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale için 2021 üretim yılında dekar başına 22 lira mazot, 20 lira gübre dayanağı olmak üzere 42 lira ödenecekti. Buna ek olarak bir keze mahsus dekar başına ek 50 lira dayanak verilecek. Yani bu 5 eserde çiftçi kayıt sistemine kayıtlı çiftçiler 2021 eseri için toplamda dekar başına 92 lira alacaklar.

4- Bu karar Bu hafta gübre ve mazot takviyesi ödemeleri başladı. Dayanak dekara 42 lira üzerinden ödeniyor. sonrasındasında 50 lira daha ödenerek 92 liraya tamamlanacak.

5- Buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale haricindeki hiç bir esere ek dayanak yok.

TOHUMDA DAYANAK ARTIŞI YALNIZCA 6 ESERDE VAR

6-
Sertifikalı tohum kullanan çiftçilere Çiftçi Kayıt Sitemine kayıtlı olmak koşuluyla dekar başına bir takviye ödeniyor. Bu takviye, 2021 üretim yılı için arpa, buğday, çavdar, tritikale, yulaf, çeltikte dekar başına16 lira, aspirde 5 lira, nohut ve kanolada (kolza) 20 lira, susamda 4 lira, kuru fasulye, mercimek ve yoncada 30 lira, patateste 100 lira, fiğ, yem bezelyesi, korunga ve soyada 22 lira, yer fıstığında ise 17 lira olarak 2022 bütçesinden ödenecek.

7- Cumhurbaşkanlığının 11 Mart tarihindeki Resmi Gazete’de yayınlanan sonucu ile 2022 üretim yılında bu eserlerden yalnızca; arpa, buğday, çavdar, tritikale, yulaf ve çeltikte sertifikalı tohum kullanım dayanağı dekar başına 8 lira artışla 24 liraya çıkarılıyor. Öteki mamüllerin takviyesinde artış yok. 2022 üretim yılı için sertifikalı tohum kullanım dayanağı imkanlar ölçüsünde 2022 bütçesinden ödenmeye başlanacak ancak büyük olasılıkla 2023 yılı bütçesinden ödenecek.

TARIM DANIŞMANLARINA YILLIK 6 BİN LİRA EK DAYANAK

8-
Tıpkı karar ile ziraî yayım ve danışmanlık dayanağı: Tarım ve Orman Bakanlığınca yetkilendirilerek ziraî yayım ve danışmanlık hizmeti sunan hür tarım danışmanları ile ziraat odası ve üretici örgütlerinde en çok beş tarım danışmanı olmak üzere istihdam edilen her bir tarım danışmanı için yıllık 46 bin lira olan takviye 52 bin liraya çıkarılıyor.

9- Danışmanlık takviyesi iki eşit dilim halinde ödenecek. Ziraî yayım ve danışmanlık ödemesi kriterleri, denetleme ve cezaların uygulanması, desteklemenin geri alınması ve desteklemeden yararlanamayacaklar ile ziraî yayım ve danışmanlık desteklemesinden yararlanacak tarım danışmanı sayısı bütçe ölçülerine bakılırsa Bakanlıkça çıkarılacak bildirim ile belirlenecek.

YAĞLIK AYÇİÇEĞİ ÜRETİMİNE TAKVİYE ALANI GENİŞLETİLDİ

10-
Cumhurbaşkanlığı sonucu ile daha evvel yağlık ayçiçeği ekimi destekleme kapsamında olmayan Aydın-Efeler, Aydın-Köşk, Aydın-Sultanhisar, Aydın-Yenipazar, Karabük-Eskipazar, Kütahya-Domaniç ve Sivas-Hafik havzaları destekleme kapsamına alındı. Belirtilen havzalarda yağlık ayçiçeği eken çiftçiler, ayçiçeğine verilen takviyelerden yararlanacaklar.

Bu dayanaklar kâfi mi?

Cumhurbaşkanlığı sonucu ile epey hudutlu sayıda eserde girdi takviyesi ve sertifikalı tohum takviyesi artırılıyor. Buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikalede 2021 eseri için dekar başına bir kereye mahsus 50 lira dayanak ödenecek. Dayanağın kapsamı epeyce dar tutulmuş. Mısır, pamuk, çeltik, nohut, mercimek, ayçiçeği, aspir, kanola, yem bitkileri ve başka pek hayli esere takviye artışı yok. Sertifikalı tohumda da bir daha yalnızca hububat mamüllerine yani buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale ile çeltikte dekar başına 8 liralık bir artış yapılıyor. Bu takviye artışı da imkanlar dahilinde bu yıl ödenecek. İmkan şayet olmazsa yani para şayet olmazsa 2023 yılında ödenecek.

Yağlık ayçiçeği takviyesinin 4 vilayet ve 7 havzaya yaygınlaştırılması bir takviyeden çok çiftçiye bir alternatif sunmak olarak kıymetlendirilebilir. Zira bu vilayetlerde çiftçi ayçiçeği yerine buğday ekse yeni düzenleme ile daha fazla para kazanabilir.

Çiftçiye üretim yapmasını sağlayacak takviye verilmeli

En değerlisi artış öngörülen dayanaklar alan bazlı olarak verilen dayanaklar. Yani direkt üreticiye değil, tapu sahibine verilen takviyelerdir. Üreticinin desteklenmesi gerekiyor. Ayrıyeten mazot, gübre üzere fiyatı her gün artan girdilerde çiftçiye girdi bazında dayanak sağlanmalı. Litresi 23 lirayı bulan mazotta çiftçiye ucuz mazot sağlanmalı. Gübrede direkt dayanak sağlanmalı.

Açıklanan her dayanak şüphesiz değerlidir. Lakin, çiftçiyi üretime yönlendirecek, çiftçiye üretim yaptıracak takviyeler değil. Ülkenin kıt kaynaklarını en verimli biçimde kıymetlendirmek, üretimi artıracak, çiftçiye para kazandıracak takviyelerin olması gerekir.