Arap basınında geçen hafta: Hamas Şam’a niye geri dönüyor?

bencede

New member
Hamaslı üst seviye bir heyetin Suriye’nin başşehri Şam’a yaptığı ziyaret ve Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad ile görüşmesi bu hafta Arap basınında en dikkat çeken başlıklardan bir tanesiydi. Biroldukca köşe muharriri, 10 sene evvel Suriye idaresine karşı bir hal takınarak Şam’ı terk eden Hamas takımlarını topa tutarken, Katar takviyeli Kuds El Arabi Gazetesi’ne bakılırsa Hamas’ın bu adımının ardındaki an kıymetli faktörlerden biri Türkiye –İsrail münasebetlerinde yaşanan olağanlaşma.

Ancak gazeteye nazaran Hamas’ın hesaplarında yalnızca Tel Aviv-Ankara yakınlaşması yok. Tersine Hamas’ın göz önünde bulundurup alternatif bir ülke arayışına gitmesine niye olan bir öbür faktör de Türkiye’de önümüzdeki sene yapılacak olan seçimlerin ülkede bir idare değişikliğiyle sonuçlanma ihtimali.

HAMAS- ŞAM UZLAŞMASINDA HİZBULLAH’IN ROLÜ



Arap gazetelerinin birçoklarında Hamas’ın Şam’la görüşmesinin ardında İran olduğuna, İran’ın bölgede Hamas’ı da yanına çekerek daha fazla güç devşirmeye çalıştığına dair yorumlar yer aldı. Bölgede “Direniş Ekseni” olarak isimlendirilen İran-Suriye-Hizbullah blokuna yakın olan Rai Al Youm Gazetesi’nin başyazarı Abdulbari Atvan, Hamas ve Suriye idaresi içinde münasebetlerin yine kurulmasında en büyük rolün Lübnanlı Hizbullah Hareketi’nin önderi Hasan Nasrallah’a ilişkin olduğunu yazdı.

Atvan’a göre Suriye idaresinin Hamas ile tekrar görüşmeye razı olması ve bunu özür vs üzere koşulsuz bir biçimde kabul etmesi büsbütün Suriye idaresi ile Hasan Nasrallah içindeki münasebetle alakalı.

Bu hafta Arap medyasında en çok dikkat çeken gündem unsurlarının içinde Suriye’nin kuzeybatısında silahlı kümeler içinde çıkan çatışmalar ve Türkiye’nin bölgeye müdahale etmek durumunda kalması ile Ukrayna savaşında Rusya’nın İran imali SİHA’ları kullandığına dair haberler de vardı.

HAMAS’IN ŞAM’A DÖNÜŞÜ: SEBEP ANKARA-TEL AVİV BAĞLANTILARI Mİ?

“Türkiye ve İsrail içindeki bağlantıların güzelleştiği ve Tel Aviv’in Ankara’ya Hamas üyelerinin faaliyetlerinin sonlandırılması ve yönetici takımlarının uzaklaştırılması için baskı kurduğu bir devirde Hamas hareketinin üst seviye bir heyeti 10 yıllık bir ortadan daha sonra Suriye’nin başşehri Şam’ı ziyaret etti ve Suriye rejiminin önderi Beşar Esad ile görüştü.

Hamas’ın Suriye ile ilgilerini yeniden başlatması ve bunu Şam ziyareti ve Esad’la görüşerek taçlandırması, bu adımın niçinleri ve maksatlarıyla ilgili spekülasyonlara kapı araladı. Lakin kuşku yok ki, Ankara ve Tel Aviv içindeki ilgilerin olağanlaşması bu sonucun alınmasında başat faktörlerden biridir. Hamas, hiç beklenmedik bir anda ve farklı sebeplerden dolayı Ankara’yı terk etmek zorunda kalabilecek yönetici takımları ve üyelerini konuk edecek alternatif bir ülke aramaktadır.

Hamas hareketi Türkiye’deki son birkaç aydır meydana gelen değişimleri ve senaryoları hesaba katıyor. Bunların en değerlisi Tel Aviv ve Ankara içindeki bağlantıların uygunlaşması ve karşılıklı büyükelçiliklerin yine açılmasıyla daha ileri bir düzeye gelmesidir.

Bunun haricinde Hamas hareketi, önümüzdeki yılın ortalarında Türkiye’de yapılacak cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin getirebileceği değişikliklerden de çekinmektedir. Bu seçimlerin Türkiye’nin siyasi yapısında büyük değişimlere yol açması ve Türkiye’de muhalefetin iktidara gelmesi senaryosu, Hamas’ın Türkiye topraklarında rastgele bir faaliyet yürütmesinin engellenmesi senaryosunu da birlikteinde getirebilir.” (Kuds El Arabi Gazetesi)

SURİYE’NİN KUZEYBATISINDAKİ ÇATIŞMALARIN niçinİ: ‘SİYASİ VİZYONSUZLUK’


“Birfazlaca kesim, Suriye’nin kuzeybatısında ve Türkiye’nin denetim ettiği bölgeler olarak bilinen bölgelerde çıkan son çatışmaların sebebinin Halep’in EL Bab kentinde bir aktivist ve eşinin silahlı suikasta kurban gitmesinden daha sonra başladığını düşünüyor. Bu da bölgedeki çatışmaların temel olarak nereden kaynaklandığını es geçmek manasına gelmektedir. Aktivistin öldürülmesi bu çatışmaların en sıradan niçiniydi. Çünkü bölge son senelerda biroldukca patlamaya, kıymetli takımlara ve aktivistlere yönelik suikastlara sahne oldu lakin hiç biri bu biçimdesine çatışmalara niye olmadı.

Bölgede çatışmaların patlak vermesi genel olarak Suriye’de ve bölgede yaşanan siyasi tıkanıklıkla ilgilidir. Gerçekten bölgede, güvenlik, ekonomik ve toplumsal şartlar giderek kötüleşmektedir. Durumun patlak vermesi ayrıyeten Türkiye’nin, bir buçuk milyon göçmeni ‘gönüllü olarak’ geri göndermek ve Fırat’ın doğusunda SDG’ye karşı planlarında düzenlemeye gitmek için bölgede yürüttüğü siyasetle de ilgilidir.

Siyasi açıdan bakıldığında bölgeye yönelik rastgele bir siyasi vizyon yok. Oradaki koalisyon hükümeti ve silahlı yapılar günü birlik yaşamaktadır. Heyet Tahrir EL Şam’ın, İslam Devleti Kurma projesinin önünde de biroldukça objektif ve kuvvetli faktör vardır. Lakin buna karşılık Esad rejiminin bütün Suriye’de denetimi bir daha sağlamak üzere bir hedefi var. SDG ise, özerk idare projesini bütün Suriye’ye yayma projesine sahip.

Ülkenin kuzeybatısında rastgele bir siyasi vizyonun olmayışı ve bu biçimde bir fikrin imkânsız oluşu niçiniyle, orada tesirli olan güçlerin (özellikle de silahlı güçler) bütün eforlarının nüfuz elde etme ve kaynakları ele geçirmeye yönelik olması da hayli doğal. En kıymetlisi de civardaki geçiş noktalarını elde tutmaktır. Kaynakları ele geçirme çekişmesi, yasa dışı faaliyetler, yolsuzluk, bakılırsavi berbata kullanma, ahalinin mallarına el koyma, hasat devirlerinde yağma ve uyuşturucu tacirlerinin korunmasına kadar uzanmaktadır. (Fayiz Sara / El Arabi El Cedid Gazetesi)

‘UKRAYNA SAVAŞINDA SURİYE DENGESİ’


“Ukrayna Savaşı’nda yükselişe geçen Rus – İran askeri işbirliğinin gerek genel manadaki iki ülke ilişiklerini gerekse de ortak alanlardaki bağları etkileyeceği nihaidir. Burada gözlemciler dikkatlerin Suriye’ye çevrilmesini bekliyor. Çünkü bu, iç içe geçmiş çıkarlar ve uyumsuzluklarla dolu bir alanda direkt birinci askeri işbirliği tecrübesiydi. Bu durumla en çok ilgilenen ve bundan kaygı eden taraf tahminen de İsrail’dir. İsrail, Ukrayna’daki Rusya ve İran içindeki askeri işbirliğini ve bunun Suriye alanına nasıl yankılarının olacağını yakından izliyor. Çünkü Suriye’deki mevcut durumun dayandığı ana temellerden biri de Tel Aviv ve Moskova içindeki istikrarlı alakadır. Bilindiği üzere İsrail’in oradaki temel stratejisi savaşların içinde bir savaştır ve başta Hizbullah olmak üzere direniş ekseninin daha fazla silahlanmasını ve gücünü arttırmasını engellemektir. Bilhassa de Suriye’nin güneyinde direniş ekseninin silah alt yapısının oluşmasını engellemeye çalışmaktadır. Burada ne kadar başarılı olup olmadığı tartışmalarını bir kenara bırakırsak, bu strateji hala geçerli ve İsrail’in en büyük kaygısı istikrarını bozacak değişikliklerin meydana gelmesidir.

Son olarak İsrail Savunma Bakanı Beni Gantz’ın ordu ve emniyet yetkilileriyle yaptığı son görüşmede, Ukrayna’nın son periyotlarda Ruslar’ın kullandığı İran imali insansız hava araçlarına karşı gelişmiş hava savunma sistemleri talebi tartışıldı. Toplantının sonunda ise, Ukrayna’nın bu talebin kesin bir lisanla reddedildiği tarafında açık ve net bir açıklama yapılması kararlaştırıldı. O denli görünüyor ki bu epey anlaşılır ve doğal bir karar. Haretz gazetesinde yayınlanan bir habere nazaran, İsrailli yetkililer, Ukrayna’nın hava savunma talebinin olumlu karşılanmasının Rusya ile Suriye alanındaki dengelerin bozulması manasına geleceğini düşünüyor. Bu da Rusya’nın hem Suriye’ye tıpkı vakitte İran’a daha gelişmiş S300 ve S400 hava savunma sistemleri vermesini berberinde getirecek. bu biçimdece İsrail’in Suriye’de hava hücumları yapması da çok zorlaşacak. (Hüseyin El Emin / Lübnan El Akhbar Gazetesi)