Beykozlu
New member
Pandemi, Rusya Ukrayna savaşı, yurtiçi ve yurtharicinde yaşanan ekonomik kasvetler 2022 yılında besinin; ötürüsıyla tarımın değerini bir kere daha ortaya koydu. Un, yağ üzere stratejik eserlerde hammadde tedariki ülkeler için ön plana çıktı. Türkiye’de de buğday yurtarasında ekmek fiyatlarıyla, yurtdışı ayağında Rusya ve Ukrayna’dan yapılan ithalat ve uluslarası arenada tahıl koridoru bahsiyle geçen yılın en çok tartışılan eseri oldu. Peşinden ham ayçiçek yağı gelirken, üreticinin girdi maliyetleri ortasında değerli bir yer tutan yem konusu öteki hususlar içinde yer aldı.
Tarım tüm kısımlarda tahlil aranan mevzu olurken aralık ayında İş Bankası Alman finans kuruluşu Finance in Motion ve Alman danışmanlık firması Frankfurt School ile buğday bahisli bir İmece Çalıştayı yapıldı. İlgili kamu ve sivil toplum kuruluşları, tarım kooperatifi ve birliklerinden temsilcileri, üreticileri, akademisyenleri, tarım girişimcilerini ve çiftçilerin bir ortaya geldiği çalıştayda buğday, verimli üretim, sürdürülebilir tarım içi buğdayın ehemmiyeti, tahlil teklifleri üzere hususlar ele alındı. Çalıştayda dikkat çeken noktalardan biri de 2010 yılından daha sonraki devirde global ısınmanın etkisinin artmasıyla öbür tek yıllık eserlerde olduğu üzere tahıl üretiminde de artışın sürat kestiğine dikkat çekilmesi oldu. Ayrıyeten, global buğday üretiminde 2022/2023 devrine ait beklentilerin olumsuz iklim şartları sebebiyle aşağı istikametli revize edilmesi, Çin’in akabinde ikinci büyük üretici pozisyonunda olan Hindistan’ın iç piyasayı korumak maksadıyla yıl ortasında buğday ihracatını durdurma ve un ihracatını kısıtlama sonucu alması üzere küresel riskler lisana getirildi.
Üretici buğdaya dönüyor
Birleşmiş Milletler’in raporuna bakılırsa Türkiye dünyanın en çok buğday ithal eden birinci üç ülkesi içinde yer alıyor. 11 aylık periyotta yalnızca buğday ithalatı 2.9 milyar dolar olarak gerçekleşti. İthalatın kıymetli bir kısmı Rusya’dan gerçekleştirdi. Türkiye’nin bir özelliği de en hayli buğday üreten ülkeler içinde yer alması. Türkiye ithal ettiği buğdayın değerli bir kısmını üretimde kullanarak ihraç ediyor. Buğday, buğday unu ve kepeklerin de dahil olduğu un bölümünde 11 aylık ihracat 1,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. 2023 yılında ise buğday üretiminde artış bekleniyor. Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) kasım ayı Fenolojik Kıymetlendirme raporuna bakılırsa kışlık hububat ekilişleri yüzde 80 oranında tamamlandı. Doğu Anadolu Bölgesi haricindeki bölgelerde bilhassa pamuk, ikinci eser mısır ve şekerpancarı hasadı yapılan alanlarda devam eden ekilişlerin ocak ayı başında tamamlanması bekleniyor. Rapora göre İç Anadolu Bölgesi’nde mısır ekili alanlardan hububata, Marmara Bölgesi’nde (özellikle Balıkesir’de) ayçiçeği, kanola ve haşhaştan buğdaya, Akdeniz Bölgesi’nde ayçiçeği, pamuk ve mısır ekili alanlardan buğdaya, Karadeniz Bölgesi’nde ayçiçeğinden buğday ve arpaya, Ege Bölgesi’nde mısır, yağlık ayçiçeği ile haşhaş ekiminden hububata, Doğu Anadolu Bölgesi’nde yem bitkilerinden hububata, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde pamuk ekili alanlardan hububata, (Adıyaman’da bakanlığın mercimek tohumu dağıtmasıyla buğdaydan, arpa, mercimek ve nohuta), geçiş öngörülüyor.
Emel YİĞİT
Tarım tüm kısımlarda tahlil aranan mevzu olurken aralık ayında İş Bankası Alman finans kuruluşu Finance in Motion ve Alman danışmanlık firması Frankfurt School ile buğday bahisli bir İmece Çalıştayı yapıldı. İlgili kamu ve sivil toplum kuruluşları, tarım kooperatifi ve birliklerinden temsilcileri, üreticileri, akademisyenleri, tarım girişimcilerini ve çiftçilerin bir ortaya geldiği çalıştayda buğday, verimli üretim, sürdürülebilir tarım içi buğdayın ehemmiyeti, tahlil teklifleri üzere hususlar ele alındı. Çalıştayda dikkat çeken noktalardan biri de 2010 yılından daha sonraki devirde global ısınmanın etkisinin artmasıyla öbür tek yıllık eserlerde olduğu üzere tahıl üretiminde de artışın sürat kestiğine dikkat çekilmesi oldu. Ayrıyeten, global buğday üretiminde 2022/2023 devrine ait beklentilerin olumsuz iklim şartları sebebiyle aşağı istikametli revize edilmesi, Çin’in akabinde ikinci büyük üretici pozisyonunda olan Hindistan’ın iç piyasayı korumak maksadıyla yıl ortasında buğday ihracatını durdurma ve un ihracatını kısıtlama sonucu alması üzere küresel riskler lisana getirildi.
Üretici buğdaya dönüyor
Birleşmiş Milletler’in raporuna bakılırsa Türkiye dünyanın en çok buğday ithal eden birinci üç ülkesi içinde yer alıyor. 11 aylık periyotta yalnızca buğday ithalatı 2.9 milyar dolar olarak gerçekleşti. İthalatın kıymetli bir kısmı Rusya’dan gerçekleştirdi. Türkiye’nin bir özelliği de en hayli buğday üreten ülkeler içinde yer alması. Türkiye ithal ettiği buğdayın değerli bir kısmını üretimde kullanarak ihraç ediyor. Buğday, buğday unu ve kepeklerin de dahil olduğu un bölümünde 11 aylık ihracat 1,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. 2023 yılında ise buğday üretiminde artış bekleniyor. Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) kasım ayı Fenolojik Kıymetlendirme raporuna bakılırsa kışlık hububat ekilişleri yüzde 80 oranında tamamlandı. Doğu Anadolu Bölgesi haricindeki bölgelerde bilhassa pamuk, ikinci eser mısır ve şekerpancarı hasadı yapılan alanlarda devam eden ekilişlerin ocak ayı başında tamamlanması bekleniyor. Rapora göre İç Anadolu Bölgesi’nde mısır ekili alanlardan hububata, Marmara Bölgesi’nde (özellikle Balıkesir’de) ayçiçeği, kanola ve haşhaştan buğdaya, Akdeniz Bölgesi’nde ayçiçeği, pamuk ve mısır ekili alanlardan buğdaya, Karadeniz Bölgesi’nde ayçiçeğinden buğday ve arpaya, Ege Bölgesi’nde mısır, yağlık ayçiçeği ile haşhaş ekiminden hububata, Doğu Anadolu Bölgesi’nde yem bitkilerinden hububata, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde pamuk ekili alanlardan hububata, (Adıyaman’da bakanlığın mercimek tohumu dağıtmasıyla buğdaydan, arpa, mercimek ve nohuta), geçiş öngörülüyor.
Emel YİĞİT